Ngày 26/6, HĐXX của TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án đối với bị cáo Đinh La Thăng và đồng phạm do có hành vi Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại 800 tỷ đồng cho PVN.
.JPG)
Sau một tuần đưa vụ án kinh tế đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại tập đoàn Dầu khí ra xét xử theo trình tự phúc thẩm, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án cùng diễn biến tranh tụng công khai tại phiên tòa, HĐXX xét thấy kháng cáo của các bị cáo là hợp lệ. Với tư cách tham gia xét xử của Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Phó Tổng giám đốc PVN), HĐXX cho rằng sau khi kết thúc phiên xét xử sơ thẩm, bị cáo Sơn đã kháng cáo nhưng tại phiên xử phúc thẩm, bị cáo Sơn đã rút kháng cáo và đề nghị tham gia với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Tuy nhiên, trong vụ án, Nguyễn Xuân Sơn là người có vai trò liên quan trực tiếp nên HĐXX quyết định Nguyễn Xuân Sơn vẫn tham gia phiên tòa với tư cách bị cáo.
Về nội dung kháng cáo, phân tích đối chiếu hành vi của từng bị cáo và các mối quan hệ, HĐXX thấy rằng: Hình thức pháp lý, cơ cấu tổ chức hoạt động của PVN là tập đoàn Nhà nước, hoạt động theo luật Doanh nghiệp Nhà nước và những Nghị định liên quan. Thủ tướng có quyền yêu cầu PVN báo cáo thường xuyên hoạt động tài chính của PVN, nghĩa vụ của PVN quy định tại các điều trong luật Doanh nghiệp Nhà nước: Chịu sự giám sát của Chính phủ, báo cáo tài chính, cung cấp các thông tin cần thiết để đánh giá hoạt động của PVN… HĐTV của PVN có quyền nhân danh PVN, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng và Chính phủ về các hoạt động của PVN…
Tiếp theo, tòa phúc thẩm nhận định, PVN sử dụng 800 tỷ đồng góp vốn vào Ngân hàng Đại Dương (OJB) là hoạt động đầu tư trực tiếp. Từ ngày 6/6/2008, Thủ tướng mới là người quyết định chủ trương PVN góp vốn vào Ngân hàng, HĐQT/HĐTV của PVN không có quyền quyết định chủ trương; nói cách khác, HĐQT/HĐTV PVN phải báo cáo Thủ tướng về chủ trương đầu tư góp vốn vào OJB. Với tư cách là đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước, HĐQT phải tham mưu cho Thủ tướng về hoạt động này. Do vậy, những quan điểm cho rằng HĐQT được quyền đề ra chủ trương góp vốn và không nhất thiết xin ý kiến của Thủ tướng là những lý do không thể chấp nhận.
Từ các căn cứ trên, HĐXX xác định, các bị cáo phạm tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng là không oan. Tuy nhiên, cần có sự cá thể hóa trách nhiệm hình sự như trong bản án mà cấp sơ thẩm đã tuyên. Tuy ở cấp phúc thẩm, PVN có văn bản xin giảm nhẹ cho các bị cáo nhưng vụ án này là đặc biệt nghiêm trọng nên HĐXX không xem xét.
Đối với bị cáo Phan Đình Đức, về thời gian bị cáo không có mặt ở Hà Nội như lời khai, HĐXX phúc thẩm kết luận chưa đủ cơ sở bị cáo đã ký văn bản trước ngày ban hành. Bị cáo không phản đối nhưng vẫn ký tên mình là hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; vì vậy, HĐXX thấy cần chuyển tội danh cho bị cáo từ tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng… sang tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Liên quan tới việc chiếm đoạt số tiền 20 tỷ đồng của bị cáo Ninh Văn Quỳnh: Tòa nhận định, bị cáo Quỳnh đã nhận 20 tỷ đồng để sử dụng cho mục đích cá nhân. Nguyễn Xuân Sơn khai chi cho Quỳnh 180 tỷ đồng nhưng không xuất trình được giấy tờ biên nhận nên không đủ cơ sở xác định lời khai này. Vì vậy, việc áp dụng tội danh “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” là có căn cứ nên HĐXX không chấp nhận kháng cáo của Nguyễn Xuân Sơn, cũng như không chấp nhận giảm hình phạt cho Ninh Văn Quỳnh.
Vì các lẽ trên, tòa phúc thẩm quyết định chấp nhận kháng cáo của Phan Đình Đức, bác kháng cáo của các bị cáo còn lại.
HĐXX phúc thẩm tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 18 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hợp với bản án trước, buộc bị cáo Thăng phải chấp hành 30 năm tù.
Cùng tội danh trên, bị cáo Vũ Khánh Trường nhận 5 năm tù; Nguyễn Xuân Thắng 22 tháng tù; Nguyễn Thanh Liêm 22 tháng cải tạo không giam giữ; Nguyễn Xuân Sơn 30 tháng tù, cộng án tử hình vụ OceanBank bằng tử hình. Trong vòng 7 ngày, ông Sơn có quyền làm đơn lên Chủ tịch nước xin ân giảm.
Tòa cũng tuyên phạt cảnh cáo với Phan Đình Đức, không buộc bị cáo này phải bồi thường (án sơ thẩm buộc ông Đức bồi thường 15 tỷ đồng).
Bị cáo Ninh Văn Quỳnh nhận 7 năm tù về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; 16 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, tổng hợp hình phạt là 23 năm tù. Buộc Ninh Văn Quỳnh phải trả 20 tỷ đồng cho Nguyễn Xuân Sơn để ông Sơn thi hành án.
Về trách nhiệm dân sự, buộc các bị cáo phải liên đới bồi thường cho PVN 785 tỷ đồng, trong đó ông Đinh La Thăng phải bồi thường 600 tỷ đồng.
Tư Viễn
