Thời gian gần đây, liên tiếp các vụ giết người, hiếp dâm xảy ra gần đây mà kẻ thủ ác vẫn trong độ tuổi vị thành niên (dưới 16 tuổi).
Trước đó, Công an huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La đã bắt giữ đối tượng Thào A Lềnh (SN 2008), trú tại bản Pắc Bẻ B, xã Suối Tọ, huyện Phù Yên (Sơn La) có hành vi giết người, hiếp dâm.
Trước đó vào ngày 23/7, tại bản Pắc Bẻ B, xã Suối Tọ, huyện Phù Yên, Lềnh đã thực hiện hành vi giết người, hiếp dâm, nạn nhân là chị Thào Thị T (SN 2006), trú tại cùng bản.
Sau đó ngày 25/7, Lềnh tiếp tục thực hiện hành vi trộm cắp tài sản chiếc xe máy nhãn hiệu Honda Wave, màu trắng, BKS 26D1-357.45 của anh Thào A Pua trú cùng bản để bỏ trốn khỏi địa phương.
Đến ngày 31/7 khi Lềnh đang lẩn trốn tại tiểu khu 6, thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn thì bị tổ công tác Công an huyện Mai Sơn phát hiện, bắt giữ.
Hay mới đây, cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bắc Ninh đã phê chuẩn lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp đối với Hoàng Văn Thanh (SN 20/9/2006, ở xã Nậm Manh, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu) và Lê Hữu Hiệu (SN 31/10/2006, ở xã Vân Hòa, huyện Ba Vì, Hà Nội) để điều tra về hành vi Giết người, cướp tài sản xảy ra tại TP Từ Sơn.
Tại thời điểm thực hiện hành vi giết người cướp tài sản, hai đối tượng này đều chưa đủ 16 tuổi.
Điều được dư luận quan tâm là với độ tuổi này, đối tượng thực hiện hành vi sẽ bị xử lý ra sao?
Trao đổi về nội dung này, Luật sư Đỗ Ngọc Anh – Giám đốc Công ty Luật Đỗ Gia Việt (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) nhận định: Những vụ việc trên cho thấy đối tượng thực hiện hành vi phạm tội trong các vụ trọng án (giết người, hiếp dâm, cướp tài sản…) ngày càng được trẻ hóa. Nhiều đối tượng ở độ tuổi vị thành niên song đã có những hành vi côn đồ, ra tay tước đoạt tính mạng người khác vô cùng dã man, tàn bạo, mất hết nhân tính.
Tại Điều 12 BLHS 2015 quy định, người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác. Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng theo quy định tại một số điều như Điều 123, 134, 141,142, 143, 144, 168… Người dưới 14 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự.
“Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn, có mức cao nhất của khung hình phạt với tội danh từ trên 7 năm tù đến 15 năm tù. Còn tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thì sẽ có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn với khung hình phạt cho tội danh từ trên 15-20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình”, Điều 9 BLHS 2015 quy định.
Chiếu theo quy định của pháp luật, các đối tượng trong các vụ việc nêu trên vào thời điểm thực hiện hành vi phạm tội, đều chưa đủ 16 tuổi nên chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng theo quy định tại một số điều nhất định.
“Nếu hành vi mà các đối tượng trên trong độ tuổi từ đủ 14 - dưới 16 tuổi thực hiện đã cấu thành tội giết người (Điều 123 BLHS 2105) và tội cướp tài sản (Điều 168) hoặc tội hiếp dâm (Điều 141) thì đây thuộc loại tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng nên chúng phải chịu trách nhiệm hình sự, song không bị xử phạt tù chung thân hoặc tử hình”, Luật sư Ngọc Anh cho biết.
Theo Đời sống và Pháp luật