Ngày 8/8, Bộ Công Thương đã đăng tải dự thảo "Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 31/2018/NĐ-CP ngày 08/3/2018 quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa" để lấy ý kiến của nhân dân.
Dự thảo Nghị định bổ sung Điều 25b (Tiêu chí tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa), Điều 25c (Cấp Văn bản chấp thuận), Điều 25d (Thu hồi Văn bản chấp thuận tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa), Điều 25đ (Chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa), Điều 25e (Cho hưởng ưu đãi thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu có chứng từ tự chứng nhận xuất xứ) sau Điều 25.
Tiêu chí tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa
Trong đó, về tiêu chí tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa, dự thảo Nghị định nêu rõ, thương nhân được tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa phải đáp ứng đủ các tiêu chí sau:
Thứ nhất, là nhà sản xuất, nhà xuất khẩu hàng hóa. Trong trường hợp nhà xuất khẩu không phải là nhà sản xuất, nhà xuất khẩu phải có cam kết bằng văn bản của nhà sản xuất về xuất xứ của hàng hóa xuất khẩu và sẵn sàng hợp tác trong trường hợp kiểm tra hồ sơ, chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa và kiểm tra, xác minh tại cơ sở sản xuất.
Thứ hai, không vi phạm quy định về xuất xứ trong 2 năm gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp Văn bản chấp thuận Tự chứng nhận xuất xứ.
Thứ ba, có hệ thống lưu trữ hồ sơ (hồ sơ giấy và hồ sơ điện tử) đầy đủ để đảm bảo chứng minh tính xác thực của chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa trong thời hạn lưu trữ theo quy định tại Nghị định số 31/2018/NĐ-CP.
Thứ tư, có cán bộ được đào tạo, được cấp chứng nhận hoặc chứng chỉ về xuất xứ hàng hóa do đơn vị đào tạo được Bộ Công Thương chỉ định cấp.
Thứ năm, đã được cấp ít nhất 30 bộ C/O ưu đãi/năm và thực hiện quy trình khai báo C/O điện tử qua Hệ thống quản lý và cấp chứng nhận xuất xứ điện tử (www.ecosys.gov.vn) đối với hàng hóa cùng nhóm HS (4 số) trong 02 năm gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp Văn bản chấp thuận
Cơ quan có thẩm quyền tham khảo, ưu tiên xét duyệt hồ sơ đề nghị cấp Văn bản chấp thuận Tự chứng nhận xuất xứ trong trường hợp sau: Thương nhân được Bộ Công Thương công nhận là doanh nghiệp xuất khẩu uy tín; Thương nhân được Bộ Tài chính công nhận là doanh nghiệp ưu tiên trong lĩnh vực quản lý nhà nước về hải quan.
Đặc biệt, Cục Xuất nhập khẩu là cơ quan có thẩm quyền cấp văn bản chấp thuận để nhà xuất khẩu đủ điều kiện tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa. Thương nhân đáp ứng quy định đề nghị cấp văn bản chấp thuận và đính kèm hồ sơ qua Hệ thống www.ecosys.gov.vn.
Thu hồi văn bản chấp thuận tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa
Văn bản chấp thuận tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa bị thu hồi trong những trường hợp sau đây: Giả mạo chứng từ, gian lận kê khai khi đề nghị cấp Văn bản chấp thuận; Giả mạo hồ sơ, chứng từ để tự chứng nhận xuất xứ; Không thực hiện trách nhiệm của Nhà xuất khẩu đủ điều kiện quy định tại Nghị định này.
Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) không xem xét cấp Văn bản chấp thuận cho thương nhân trong thời hạn 1 năm, kể từ ngày Nhà xuất khẩu đủ điều kiệnđó bị thu hồi Văn bản chấp thuận.
Thương nhân bị thu hồi Văn bản chấp thuận sẽ được công bố thông tin trên cổng thông tin điện tử Bộ Công Thương tại địa chỉ www.moit.gov.vn.
Ngoài việc thu hồi Văn bản chấp thuận tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa, thương nhân có hành vi vi phạm nêu tại điểm a, b, c khoản 1 Điều này sẽ bị áp dụng các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xuất xứ theo quy định hiện hành.
Chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa
Nhà xuất khẩu đủ điều kiện khi xuất khẩu hàng hóa có xuất xứ được tự khai báo xuất xứ hàng hóa trên chứng từ thương mại.
Chứng từ thương mại gồm: Hóa đơn thương mại; Hoá đơn chiếu lệ; Phiếu đóng gói hàng hóa (packing list); Phiếu gửi hàng, lệnh giao hàng (delivery order); Bản tuyên bố thanh toán, Thông báo công nợ (billing statement); Chứng từ thương mại khác có đủ thông tin về hàng hóa.
Các chứng từ có nội dung khai báo xuất xứ hàng hóa nêu trên (trừ hóa đơn thương mại) được chấp nhận khi nộp kèm hóa đơn thương mại. Chứng từ vận tải như vận tải đơn hoặc vận đơn hàng không không được coi là chứng từ thương mại khác.
Chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa phải bao gồm đầy đủ các thông tin như thông tin chi tiết về nhà xuất khẩu đủ điều kiện, bao gồm mã số tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
Số tham chiếu và ngày của chứng từ có nội dung khai báo xuất xứ hàng hóa được coi là số tham chiếu và ngày phát hành chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
Mô tả hàng hóa đầy đủ chi tiết giúp xác định xuất xứ của hàng hóa theo quy định tại cam kết quốc tế như: Tên hàng; Nước xuất xứ; Số lượng hàng hóa; Thương hiệu (nếu có).
Nội dung tự chứng nhận xuất xứ không được thực hiện trên một mẫu riêng biệt. Nội dung tự chứng nhận xuất xứ được phép thực hiện trên một trang khác của chứng từ thương mại với điều kiện nhận biết được trang đó là một phần của chứng từ thương mại. Trường hợp chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa không đủ chỗ để kê khai toàn bộ các mặt hàng, có thể đính kèm Tờ khai bổ sung. Tờ khai bổ sung phải có đủ các thông tin theo quy định tại khoản 4 Điều 25đ.
Nội dung khai báo xuất xứ hàng hóa phải được thực hiện bằng ngôn ngữ và ký xác nhận theo quy định tại cam kết quốc tế. Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày phát hành chứng từ tự chứng nhận xuất xứ, nhà xuất khẩu đủ điều kiện nêu tại khoản 1 Điều này khai báo và đăng tải chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa và chứng từ liên quan đến lô hàng xuất khẩu theo quy định từ điểm c đến điểm h khoản 1 Điều 15 Nghị định số 31/2018/NĐ-CP trên Hệ thống www.ecosys.gov.vn.
Để được hưởng ưu đãi thuế quan, Nhà nhập khẩu phải nộp cho cơ quan hải quan chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa, kèm theo các chứng từ liên quan. Cơ quan Hải quan xem xét cho hàng hóa nhập khẩu từ các nước đối tác hưởng ưu đãi thuế quan theo cam kết quốc tế với các điều kiện sau: Cam kết quốc tế có quy định về tự chứng nhận xuất xứ; Nhà nhập khẩu nộp chứng từ thương mại có nội dung khai báo xuất xứ do Nhà xuất khẩu đủ điều kiện của nước đối tác phát hành; Nhà xuất khẩu theo quy định của nước xuất khẩu.
Thủ tục nhập khẩu hàng hóa có chứng từ tự chứng nhận xuất xứ thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.
