Tai nạn giao thông là một trong những thảm họa mang tính toàn cầu, gây ra những thiệt hại về con người, tài sản và để lại những hậu quả nghiêm trọng, kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế, xã hội.
Ở nước ta, tai nạn giao thông đường bộ tuy đã giảm nhưng vẫn còn ở mức cao, mỗi năm gây thiệt hại không nhỏ cả về người và tài sản. Đa số nạn nhân của tai nạn giao thông đang ở độ tuổi lao động, là trụ cột, nguồn thu nhập chính của gia đình. Việc khắc phục hậu quả gây tốn kém như chi phí điều trị, duy trì ổn định gia đình, người dân mất phương tiện đi lại, sản xuất, dẫn đến nhiều gia đình lâm vào hoàn cảnh khó khăn và để lại gánh nặng cho xã hội.
Hiện nay, nước ta vẫn có các hoạt động tưởng niệm các nạn nhân đã tử vong, thăm hỏi, hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông, hỗ trợ công tác đảm bảo an toàn giao thông nhưng là các hoạt động đơn lẻ, không thường xuyên. Công tác đề phòng, hạn chế tổn thất tai nạn giao thông đường bộ còn phụ thuộc nhiều vào ngân sách hoặc từ các nguồn hoạt động xã hội của doanh nghiệp, tổ chức dẫn đến không tập trung, đồng bộ, không có chiến lược toàn diện. Nhiều hoạt động còn mang tính hình thức.
Do đó, việc lập Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ sẽ huy động nguồn lực xã hội hóa trong và ngoài nước tập trung cho công tác hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông và những hoạt động đảm bảo an toàn giao thông tự nguyện, chưa được ngân sách nhà nước hỗ trợ.
Dự thảo quy định, Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và các ngân hàng thương mại hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ Trung ương (gọi tắt là Quỹ trung ương) được Chính phủ thành lập, do Bộ Công an quản lý.
Nội dung chi của Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ gồm:
- Hỗ trợ nạn nhân, gia đình nạn nhân do tai nạn giao thông đường bộ gây ra.
- Hỗ trợ tổ chức, cá nhân giúp đỡ, cứu chữa, đưa người bị tai nạn giao thông đường bộ đi cấp cứu.
- Hỗ trợ cho tổ chức, cá nhân tham gia tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tham gia các hoạt động làm giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ mà không được Nhà nước bảo đảm kinh phí.
Theo dự thảo, nguồn tài chính của Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ gồm:
- Hỗ trợ, viện trợ, đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước, nước ngoài.
- Từ các nguồn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật (nếu có).
- Thu lãi từ tài khoản tiền gửi.
- Tồn dư Quỹ trung ương năm trước được chuyển sang năm sau.
Về mức chi, dự thảo không quy định các mức chi đã được quy định ở văn bản quy phạm pháp luật khác mà chỉ quy định các mức chi có tính chất đặc thù của công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Cụ thể:
- Mức chi thăm hỏi, hỗ trợ nạn nhân bị tai nạn giao thông đường bộ, gia đình có nạn nhân bị chết trong các vụ tai nạn giao thông đường bộ: chi hỗ trợ không quá 10 triệu đồng đối với 1 người chết; không quá 5 triệu đồng đối với 1 người bị thương.
- Mức chi thăm hỏi không quá 5 triệu đồng đối với 1 nạn nhân bị thương, gia đình có nạn nhân bị chết do tai nạn giao thông đường bộ có hoàn cảnh khó khăn trong dịp Tết Nguyên đán, "Ngày thế giới tưởng niệm các nạn nhân tử vong do tai nạn giao thông".
- Mức chi hỗ trợ không quá 3 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân có thành tích giúp đỡ, cứu chữa, đưa người bị tai nạn giao thông đường bộ đi cấp cứu và được cơ quan quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông từ cấp tỉnh trở lên khen thưởng.
- Mức chi hỗ trợ không quá 2 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân thường xuyên tham gia tuyên truyền giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ mà không được nhà nước đảm bảo kinh phí.
