Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa gửi Bộ Tài chính văn bản góp ý đối với dự thảo Nghị định quản lý thuế áp dụng cho hộ và cá nhân kinh doanh.
Theo đó, dự thảo đề xuất hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế, nhằm tăng tính minh bạch và phòng, chống gian lận thuế.
Góp ý nội dung này, VCCI đề xuất chỉ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử đối với các hộ kinh doanh đạt doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm.
VCCI nhận định đây là mức doanh thu tương đối thấp, chỉ nhỉnh hơn khoảng 500 triệu đồng so với ngưỡng không chịu thuế, trong khi nhiều hộ kinh doanh ở quy mô này còn hạn chế về năng lực tài chính cũng như trình độ quản lý, vận hành.
Thực tế, kết quả khảo sát hồi tháng 6 của VCCI cho thấy nhóm hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng còn gặp nhiều trở ngại khi chuyển đổi số. 32% hộ ở nông thôn và 23% ở đô thị thiếu vốn đầu tư thiết bị. Khoảng hai phần ba số hộ được hỏi chưa đủ kiến thức, kỹ năng công nghệ để vận hành hệ thống.
VCCI khẳng định việc áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế là cần thiết, song cần có lộ trình và thiết kế chính sách phù hợp, tránh tạo thêm gánh nặng cho các hộ kinh doanh nhỏ.
VCCI kiến nghị nâng ngưỡng bắt buộc lên trên 3 tỷ đồng doanh thu/năm, tương ứng với mốc bắt đầu áp dụng phương pháp tính thuế dựa trên lợi nhuận.
Đối với các hộ có doanh thu thấp hơn, cơ quan thuế có thể tăng cường quản lý thông qua việc khai thác, đối chiếu dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau thay vì áp dụng đồng loạt hóa đơn điện tử có mã.
Về quy định thông tin người mua trên hóa đơn điện tử, Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định hóa đơn phải thể hiện mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của người mua, trừ một số trường hợp bán lẻ đặc thù như siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng xăng dầu, casino hay trò chơi điện tử có thưởng.
Theo quy định này, các hộ kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ, ăn uống và lưu trú như tiệm tạp hóa, siêu thị mini, quán ăn hay nhà nghỉ đều phải ghi nhận mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của khách hàng trên hóa đơn điện tử.
VCCI cho rằng yêu cầu này gây nhiều khó khăn, bởi đặc thù hoạt động của các hộ trên tương tự mô hình bán lẻ đại trà, với lượng khách đông, giá trị giao dịch nhỏ và tốc độ mua bán nhanh.
Việc buộc phải nhập đầy đủ thông tin người mua cho từng hóa đơn không chỉ làm phát sinh thêm chi phí nhân sự, thời gian nhập liệu mà còn dễ tạo cảm giác bất tiện cho người tiêu dùng.
Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cho phép hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh không bắt buộc phải có mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của người mua trong trường hợp người mua là cá nhân không kinh doanh.
Đối với quy định về các khoản chi được trừ khi xác định thuế thu nhập cá nhân, dự thảo nghị định hiện chỉ cho phép khấu trừ những khoản chi phí thực tế trực tiếp phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh. VCCI cho rằng cách tiếp cận này còn thiếu sót khi chưa bao gồm một số khoản chi hợp lý khác, như chi phí đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho chủ hộ kinh doanh, hay các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
Theo VCCI, đây đều là những khoản chi đang được pháp luật cho phép giảm trừ đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công, do đó việc bổ sung các khoản này sẽ giúp đảm bảo tính hợp lý và sự thống nhất trong hệ thống chính sách thuế.
Quỳnh Anh (t/h)
