Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi các bộ ngành lấy ý kiến về phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt với 5 bậc, thay vì 6 bậc như hiện hành.
Việc lấy ý kiến này nhằm hoàn thiện dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ cấu biểu giá bán lẻ điện thay thế Quyết định số 28 để trình Thủ tướng xem xét, quyết định. Bộ Công Thương đưa 5 phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt gồm 1, 3, 4 và 5 bậc.
Với phương án 1 là 1 bậc, giá điện bằng mức giá điện bình quân hiện hành cho sinh hoạt là 1.897 đồng/kWh. Theo phương án 1 bậc, tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 201 kWh/tháng trở lên (khoảng 6,7 triệu hộ) tiền điện phải trả giảm từ 8.000 đến 330.000 đồng/hộ/tháng.
Ở phương án này, hộ sử dụng từ 0 - 200 kWh/tháng (khoảng 18,6 triệu hộ) tiền điện trả tăng từ 17.000 đến 36.000 đồng/hộ/tháng. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Còn tại phương án 2, cơ cấu biểu giá điện sinh hoạt bao gồm 3 bậc. Cụ thể, giá điện bậc 1 (từ 0 - 100 kWh); bậc 2 từ 101 - 400 kWh; bậc 3 từ 401 kWh trở lên. Theo đó, tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 301 kWh/tháng trở lên (khoảng 3,1 triệu hộ), tiền điện phải trả giảm từ 45.000 đến 62.000 đồng/hộ/tháng. Hộ sử dụng từ 0 - 300 kWh/tháng (khoảng 22,3 triệu hộ), tiền điện phải trả tăng từ 4.000 đến 30.000 đồng/hộ/tháng. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Với phương án 3, cơ cấu biểu giá điện sinh hoạt bao gồm 4 bậc thang. Cụ thể, giá điện bậc 1 từ 0 - 100 kWh; bậc 2 từ 101 - 300 kWh; bậc 3 từ 301 - 600 kWh; bậc 4 từ 601 kWh trở lên.
Theo phương án này, tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 51-100, 201-300 và 301- 400 kWh/tháng (khoảng 10,3 triệu hộ), tiền điện phải trả giảm từ 267 đến 32.000 đồng/hộ/tháng.
Hộ sử dụng từ 0-50, 101- 200 và từ 401 kWh/tháng trở lên (khoảng 15,3 triệu hộ) tiền điện phải trả tăng từ 1.000 đến 105.000 đồng/hộ/tháng. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Phương án cuối cùng là chia giá điện theo 5 bậc thang. Ở phương án này, cơ quan soạn thảo đưa ra hai kịch bản. Cụ thể:
Kịch bản thứ nhất, giá điện sinh hoạt bao gồm 5 bậc thang; trong đó giá điện bậc 1 (cho 0-100 kWh) giữ như mức giá bậc 1 theo biểu giá hiện hành; bậc 2 từ 101 - 200 kWh; bậc 3 từ 201 - 400 kWh; bậc 4 từ 401 - 700 kWh; bậc 5 từ 701 kWh trở lên.
Kịch bản thứ hai, giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt không đổi: Gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách Nhà nước hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội không thay đổi; phần doanh thu thiếu được bù vào bậc trên 700 kWh; giá điện của bậc 201 - 400 kWh được gộp theo giá bình quân của bậc 4 (201 - 300 kWh) và bậc 5 (từ 301 - 400 kWh) của giá điện cũ.
Từ những phương án trên, Bộ Công Thương đề xuất chọn phương án giá điện 5 bậc thang theo kịch bản 1. Lý do là với kịch bản này sẽ có mức tăng giá điện giữa các bậc ở mức hợp lý; đảm bảo toàn bộ số hộ có mức sử dụng điện dưới 700 kWh (chiếm 98,2% tông số hộ) có mức tiền điện không tăng hoặc giảm khi áp dụng biểu giá điện mới.
Cũng theo bộ Công hương, hiện nhiều nước trên thế giới áp dụng giá điện theo bậc với giá điện các bậc tăng dần. Số liệu thu thập giá điện sinh hoạt các nước Mỹ, Hàn Quốc, Thái Lan và Lào cho thấy, tỷ lệ điện sinh hoạt bậc cao nhất so với bậc thấp nhất 1,65-3 lần.
Cơ quan này cho rằng, việc áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt theo bậc hiện vẫn phù hợp, khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm, nên các phương án cải tiến đưa ra theo hướng giá tăng dần, thay đổi khoảng cách giữa các bậc phù hợp với thực tế người dùng.
