12h10: Hội nghị thông tin chính thức về hoạt động "cúng oan gia trái chủ" tại chùa Ba Vàng cho UBND TP. Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh kết thúc.
Ông Nguyễn Mạnh Hà - Chủ tịch UBND TP Uông Bí khẳng định hoạt động cúng oan gia trái chủ tại chùa Ba Vàng đã bị yêu cầu chấm dứt; bà Phạm Thị Yến cũng không còn ở chùa Ba Vàng, bị xử phạt hành chính 5 triệu đồng và yêu cầu quay về địa phương. Cơ quan chức năng TP sẽ tiếp tục giám sát các hoạt động tại chùa. Đến nay, cơ quan công an đang thu thập chứng cứ để làm rõ các vấn đề tiếp theo.
“Chúng tôi đề nghị Trung ương Giáo hội Phật giáo VN có biện pháp xử lý nghiêm khắc những hành động vi phạm hiến chương phật giáo và pháp luật. TP Uông Bí mong có cơ chế minh bạch tài chính tại các di tích, di sản. Chúng tôi cũng khuyến nghị phật tử tỉnh táo, không bị mê tín dị đoan hay lợi dụng niềm tin tôn giáo để trục lợi", ông Nguyễn Mạnh Hà nói.
Đại đức Thích Trúc Thái Minh được nhân dân và chính quyền thỉnh về chùa Ba Vàng, sau sự việc này, TP Uông Bí có mong muốn tiếp tục để sư Minh trụ trì?
Ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết phải chờ kết quả của cơ quan điều tra đến đâu thì mới đưa ra câu trả lời.
12h: Xử phạt bà Yến 5 triệu đồng có thỏa đáng không?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Sự việc vẫn đang trong quá trình xử lý, quyết định phạt hành chính bà Yến năm 5 triệu đồng chỉ là xử lý ban đầu. Với mức phạt này, anh em đã xử lý hết khung. Còn các hành vi vi phạm tiếp theo, sau khi được làm rõ chính quyền sẽ tiếp tục xử lý. Chính quyền đang đi theo hướng, xử lý hành chính trước, còn xử lý hình sự thì chờ điều tra của công an.
Tại sao sự việc diễn ra nhiều năm nhưng chỉ đợi đến khi báo chí vào cuộc điều tra mới phát hiện ra, trong khi lực lượng an ninh văn hoá đông đảo lại không phát hiện ra như vậy?
Ông Nguyễn Mạnh Hà xin phép không trả lời sâu vào câu hỏi này, nhưng khẳng định mọi lực lượng đều có quyền đấu tranh với các sai phạm trong xã hội, ai phát hiện trước đều đáng được ghi nhận, biểu dương. Việc phát hiện sớm hay muộn thì chưa thể đánh giá là lỗi tại ai.
Theo ông Hà, thời gian qua chính quyền không nhận được thông tin ai bị cưỡng ép phải nộp tiền vào chùa để cúng vong mà đều là tự nguyện cúng dường vào chùa. Suốt quá trình công tác, ông nhận thức các di tích, lễ hội đều nằm trong quản lý của nhà nước, nên các hoạt động ở đây đều phải tuân thủ quy định pháp luật. Nếu bị phát hiện các vi phạm thì đều bị xử lý công bằng trước pháp luật.
Ông chia sẻ và cảnh báo người dân, đối với những hoạt động tín ngưỡng thông thường, truyền thống, cần phải tuân thủ. Chính quyền đối xử công bằng với các tôn giáo. Nhưng hành vi lợi dụng tôn giáo, tín ngưỡng để trục lợi các gia đình khó khăn, bệnh tật là rất đáng lên án. Chúng ta cần đấu tranh công khai để loại trừ hoạt động này, để tôn giáo, tín ngưỡng phải là động lực phát triển xã hội.
11h50: Kịch liệt phản đối những phát ngôn xúc phạm của bà Phạm Thị Yến
Khi được hỏi về quan điểm liên quan đến những phát ngôn của bà Phạm Thị Yến trong những buổi giảng pháp tại chùa Ba Vàng, ông Nguyễn Mạnh Hà nói: "Chúng tôi phản đối mạnh mẽ những phát ngôn gây xúc phạm anh hùng liệt sĩ và nạn nhân vụ nữ sinh giao gà bị ở Điện Biên. Chúng tôi sẽ đề nghị cơ quan công an xử lý nghiêm với các hành động và phát ngôn của bà Yến".
11h40: Trả lời câu hỏi vì sao việc tuyên truyền thỉnh vong, cúng oan gia trái chủ diễn ra rầm rộ trên mạng, chính quyền không biết và không xử lý, ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết ngày đó (năm 2015) sư trụ trì không thừa nhận các hoạt động này. Nhà chùa kiểm soát rất kỹ, như khám người, thu máy ghi âm, ghi hình nên để phát hiện ra và đủ cơ sở xử lý "rất khó khăn với nhà chức trách".
Ông Hà thông tin, cơ quan công an đang thu thập chứng cứ làm rõ có hay không hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của bà Phạm Thị Yến và các cá nhân liên quan.
11h35: Giám đốc Sở Thông tin Truyền thông Lê Ngọc Hân: Trang web Thích Trúc Thái Minh và Phạm Thị Yến là trang web cá nhân, nhưng sử dụng tên miền quốc tế nên không đúng, do chưa khai báo với Bộ Thông tin Truyền thông. Sở đã yêu cầu dừng hoạt động để thực hiện thủ tục theo quy định.
Trang web chùa Ba Vàng là trang điện tử nội bộ nhưng qua kiểm tra thì có dấu hiệu hoạt động như một trang điện tử tổng hợp khi trích một số trang điện tử khác đăng tải lại. Khi phát hiện dấu hiệu này, Sở đã yêu cầu tạm dừng để thực hiện thủ tục nếu muốn đăng ký thành trang thông tin điện tử tổng hợp. Còn nếu không thì phải gỡ bỏ thông tin tổng hợp trên web.
Việc này cũng mới diễn ra, trước đây họ chỉ hoạt động như trang tin nội bộ.
Sở Thông tin Truyền thông đến nay cũng không nhận bất kỳ văn bản nào của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đề cập đến việc hoạt động của các trang truyền thông của chùa Ba Vàng.
11h30: Ông Nguyễn Mạnh Hà ca ngợi việc báo chí thâm nhập, phát hiện việc "thỉnh vong, cúng oan gia trái chủ", những hoạt động không nằm trong danh mục đăng ký hoạt động tôn giáo ở chùa Ba Vàng. "Anh chị em phóng viên đã dũng cảm, trách nhiệm với cộng đồng", ông nói.
Trả lời câu hỏi đánh giá thế nào về việc sư trụ trì trả lời việc nộp tiền là "do vong yêu cầu", ông Hà nói thành phố đã có văn bản gửi Giáo hội Phật giáo tỉnh, được trả lời rằng hiến chương Giáo hội quy định việc hành đạo, tu đạo do trụ trì chùa hoàn toàn chịu trách nhiệm. Trụ trì chùa Ba Vàng chịu trách nhiệm về hoạt động của bà Phạm Thị Yến. Giáo lý nhà Phật không có cúng "oan gia trái chủ và thỉnh vong".
Khi báo chí tiếp tục đặt câu hỏi về khoản tiền công đức của phật tử vào chùa Ba Vàng, lãnh đạo TP Uông Bí không có câu trả lời cụ thể, chỉ nói đang từng bước thực hiện và mong muốn có cơ chế công khai, minh bạch tiền công đức để phật tử và nhân dân yên tâm. Các hoạt động tài chính của chùa được công khai, minh bạch thì sẽ không dẫn đến trục lợi, lợi dụng niềm tin tôn giáo.
11h25: Trước đó, báo chí phản ánh chùa Ba Vàng thu 100 tỷ, sư thầy nói không đúng. Vậy số tiền mỗi năm chùa thu bao nhiêu, sử dụng như thế nào, minh bạch không?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Năm 2015, trong văn bản của Ban trị sự phật giáo Quảng Ninh có nhiều nội dung, trong đó có phần liên quan đến hoạt động khuyến hóa nhân dân về oan gia trái chủ của bà Yến. Tuy nhiên, việc thỉnh vong, oan gia trái chủ, nhà chùa không có ý định công khai nên việc phát hiện khó khăn.
Việc thu tiền ở chùa Ba Vàng, dư luận, chính quyền đêu muốn công khai minh bạch để phật tử yên tâm khi đến tham quan.
Ông đánh giá thế nào về thông tin chùa Ba Vàng do Công ty Tùng Lâm xây dựng, được nhiều quan chức góp vốn?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Chùa Ba Vàng được đầu tư từ công ty Tùng Lâm là không chính xác. Trước đây chùa Ba Vàng là một phế tích, được đầu tư như ngày nay là công lao của phật tử và du khách.
Vấn đề xây dựng chùa như thế nào không nằm trong khuôn khổ hội nghị hôm nay.
11h15: Bà Phạm Thị Yến đang ở đâu?
Bà Yến được yêu cầu trở về nơi cư trú, vậy hiện nay cụ thể bà Phạm Thị Yến ở đâu?
Ông Nguyễn Mạnh Hà khẳng định, bà Yến là công dân sinh sống tại TP Hạ Long, thỉnh thoảng lên chùa làm việc của phật tử, theo luật tạm trú tạm vắng, bà Yến không đăng ký tạm trú tạm vắng tại chùa, hiện bà Yến đã trở về TP Hạ Long.
Theo luật tôn giáo 2018, hoạt động của cơ sở tôn giáo là đăng ký 1 lần vào đầu kỳ, trong kỳ nếu phát sinh các hoạt động thì báo với cơ quan chức năng trước 20 ngày, nếu hoạt động được cho phép thì cơ quan chức năng sẽ đồng ý, nếu vi phạm thì không đồng ý.
Khi thông tin về chùa Ba Vàng lan truyền trên mạng rất nhanh chóng, vậy việc vào cuộc của cơ quan chức năng TP.Uông Bí và tỉnh Quảng Ninh đã thực sự khẩn trương hay chưa? Trước đây cơ quản lý chùa Ba Vàng chặt chẽ hay không, tại sao đến lúc báo chí phản ánh mới đi điều tra?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Khi nhận thông tin chúng tôi rà soát thấy hoạt động nằm trong đăng ký hoạt động của chùa Ba Vàng. Liên quan đến hoạt động bà Yến thường xuyên cúng oan gia trái chủ, khi làm việc với cơ quan chức năng, thầy trụ trì Thích Trúc Thái Minh khẳng định không có việc đó. Hoạt động thỉnh vong, cúng oan gia trái chủ phản ánh trên báo Lao động rất kín nên không dễ phát hiện.
Bên cạnh đó, đây là việc liên quan đến tôn giáo nên xử lý nhanh nhưng cũng phải thận trọng. Chúng tôi làm việc thường xuyên, tới đâu cung cấp thông tin tới đó. Ở đây có rất nhiều cơ quan báo chí nhận được thông tin từ cơ quan chức năng thường xuyên, kể từ khi chúng tôi tiến hành điều tra.
Việc cúng oan gia trái chủ, thỉnh vong có được coi là mê tín dị đoan hay không?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Phải có trả lời chính thức từ giáo hội phật giáo VN. Chúng tôi khẳng định hoạt động này không nằm trong danh mục được phép hoạt động.
Thầy trụ trì chịu hoàn toàn trách nhiệm về hoạt động "cúng oan gia trái chủ"
10h50: Chủ tịch UBND TP. Uông Bí Nguyễn Mạnh Hà xin lỗi vì buổi họp diễn ra muộn do mới nhận được nhiều thông tin cập nhật.
Ông Hà cho biết, ngay khi nhận được phản ánh của cơ quan báo chí, các cơ quan chức năng TP.Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh đã khẩn trương làm việc. Đến nay, công an TP.Uông Bí vẫn tiếp tục xác minh sự việc xảy ra tại Chùa Ba Vàng.
H.A (TH)
