Chuyên gia 'ngạc nhiên' khi trận động đất ở Indonesia gây ra sóng thần

Theo thông báo của Sutopo Purwo Nugroho, người phát ngôn Cơ quan Cứu trợ Thiên tai Indonesia (BNBP), tính đến chiều ngày 30/9 đã có ít nhất 832 người thiệt mạng sau thảm họa kép động đất và sóng thần ở miền trung đảo Sulawesi. Con số thương vong có thể tiếp tục tăng mạnh trong những ngày sắp tới khi chiến dịch cứu hộ được bổ sung nhân sự và trang thiết bị hạng nặng. 

Sức tàn phá của đợt sóng thần chiều tối 28/9 tại Palu được khuếch đại bởi vị trí địa lý đặc biệt của nơi này. Thành phố nằm trong một vịnh hẹp, khiến sức mạnh của những cơn sóng cao 3-6 m tăng đột biết khi tiến gần bờ biển. Vào thời điểm sóng thần ập vào, hàng trăm người đang tụ tập ở bờ biển Palu chuẩn bị cho một lễ hội. Giới chức Indonesia trước đó 30 phút đã phán đoán sai tình hình và rút cảnh báo sóng thần khiến người dân chủ quan không di tản. 

Cơ quan Khí tượng, Khí hậu và Địa lý Indonesia (BMKG) xác nhận số người chết trong thảm họa kép động đất và sóng thần đã lên đến hơn 1.200 người và dự kiến tiếp tục gia tăng. 

BMKG cho biết việc dỡ bỏ cảnh báo sóng thần được thực hiện dựa trên dữ liệu có sẵn từ các cảm biến thủy triều gần nhất, cách Palu khoảng 200 km. "Chúng tôi không có dữ liệu quan sát ở Palu nên phải sử dụng dữ liệu có sẵn và phát cảnh báo dựa vào đó", Rahmat Triyono, người đứng đầu trung tâm động đất và sóng thần tại BMKG cho biết.

Mạng lưới thông tin liên lạc ở Palu và các vùng lân cận vẫn trong tình trạng tê liệt. Hàng trăm nhân viên cứu hộ và tình nguyện viên đang kẹt lại tại sân bay Makassar chờ di chuyển đến thành phố Palu – “tiền tuyến” của chiến dịch tìm kiếm và cứu nạn sau thảm họa động đất, sóng thấn. Nhiều người cũng tập trung ở Makassar chờ cơ hội đến Palu tìm kiếm người thân.

Các bệnh viện tại Palu quá tải do thiệt hại sau động đất. Đa số thi thể những nạn nhân được đưa về một bệnh viện cảnh sát. Thi thể đặt rải rác khắp nơi do nhà xác không đủ khả năng tiếp nhận, mở ra những nguy cơ nghiêm trọng về vệ sinh dịch tễ. 

Theo Baptiste Gombert, một nhà nghiên cứu địa lí tại Đại học Oxford, "rất đáng ngạc nhiên" khi trận động đất hôm 28/9 gây ra sóng thần. Chuyên gia này cho rằng, trận động đất ngoài khơi đảo Sulawesi xảy ra do các mảng kiến tạo trượt qua nhau theo chiều ngang, trong khi thông thường các mảng kiến tạo trượt qua nhau theo chiều dọc mới gây sóng thần.

"Một số suy đoán cho rằng có thể một vụ lở đất dưới đáy biển đã gây ra sóng thần", Gombertông nói, nhấn mạnh thêm rằng địa hình hẹp của vịnh khiến sóng thần cao thêm khi di chuyển vào bờ.

Vũ Anh (TH)