Như đã phản ánh, TAND TP.Đà Nẵng vừa tuyên phạt các bị cáo Trương Huy Liệu (SN 1958), trú tỉnh Quảng Trị, Phó Giám đốc công ty TNHH MTV Ngọc Hưng mức án 1 năm 16 ngày tù giam; tuyên phạt bị cáo Trần Thị Dung (SN 1961), trú tỉnh Quảng Trị, Giám đốc công ty TNHH MTV Ngọc Hưng mức án 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Cả 2 bị cáo này phạm tội Buôn lậu.
Ngoài ra, các bị cáo Đỗ Lý Nhi (SN 1972) và Lê Xuân Thành (SN 1962) cùng trú tỉnh Quảng Trị, nguyên công chức Hải quan thuộc cục Hải quan tỉnh này, cũng bị tuyên phạt mức án 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Bị cáo Đỗ Danh Thắng (SN 1955), trú TP.Đà Nẵng, nguyên Chi cục trưởng chi cục Hải quan cảng Đà Nẵng, bị tuyên phạt 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Ba bị cáo này phải nhận hình phạt cùng về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Năm cá nhân này cùng liên quan đến một kỳ án buôn lậu được điều tra, xét xử từ 7 năm nay. Nhiều ý kiến trái chiều, nhiều vấn đề, nhiều nhận định phức tạp cũng kéo dài xuyên suốt ngần ấy năm theo vụ án.
Tại phiên xét xử sơ thẩm lần này, HĐXX TAND TP.Đà Nẵng nhận định, trong quá trình thực hiện công tác điều tra, công tác tố tụng, một số cá nhân và cơ quan chức năng đã có dấu hiệu vi phạm.
Đầu tiên, trong vụ án này, anh T.Đ.Q (trú huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị), nhân viên công ty Ngọc Hưng, đã treo cổ tự tử sau khi làm việc với cơ quan điều tra. Gia đình anh Q. sau đó đã nộp cho Công an huyện Hướng Hóa một tài liệu được cho là di thư của anh Q. nói về việc anh bị ép cung.
Do đó, HĐXX TAND TP.Đà Nẵng kiến nghị bộ Công an, VKSND Tối cao xem xét chỉ đạo tiếp tục điều tra làm rõ xử lý theo pháp luật việc (có hay không) ép cung với anh T.Đ.Q.. Kiến nghị bộ Công an xem xét xử lý trách nhiệm của các cá nhân đơn vị liên quan đến việc làm thất lạc bản ghi lời khai ngày 20/5/2013 của anh T.Đ.Q..
Chưa hết, cơ quan tòa án cho rằng khi thu giữ lô hàng, các đơn vị thuộc tổng cục Hải quan không lập biên bản thu giữ tang vật theo quy định đã gây khó khăn cho cơ quan điều tra trong quá trình xác định số lượng, chủng loại, hàng hóa vi phạm của công ty Ngọc Hưng. Từ đó, TAND TP.Đà Nẵng cũng kiến nghị tổng cục Hải quan xem xét xử lý trách nhiệm các cá nhân, đơn vị có liên quan về việc khi bắt giữ lô hàng gỗ của công ty Ngọc Hưng, nhưng không lập biên bản thu giữ tang vật là vật chứng của vụ án theo đúng quy định.
Cuối cùng, đối với lô gỗ là vật chứng của vụ án, HĐXX nhận định đây là loại hàng không dễ hư hỏng hay khó quản lý. Việc vụ án đang trong quá trình điều tra nhưng cơ quan chức năng đã cho bán đấu giá lô gỗ tang vật là không đúng với quy định của pháp luật, gây khó khăn cho việc giải quyết vụ án, có dấu hiệu xâm phạm đến hoạt động tư pháp. Do đó, TAND TP.Đà Nẵng kiến nghị cơ quan điều tra VKSND Tối cao khởi tố vụ án hình sự về hành vi bán tang vật để điều tra xử lý theo quy định pháp luật.
Cáo trạng của VKSND Tối cao thể hiện, ngày 17/12/2011, Liệu với chức danh Phó Giám đốc công ty Ngọc Hưng đã chỉ đạo cho nhân viên làm giả hồ sơ nhập khẩu gỗ từ Lào về Việt Nam. Ngày 18/12/2011, bị can Liệu sử dụng hồ sơ này để xuất khẩu gỗ (gỗ hương và gỗ trắc) từ Việt Nam đi Trung Quốc với khối lượng 614.672m3 (590.943m3 gỗ trắc và 23.828m3 gỗ hương - PV), trị giá hơn 63 tỷ đồng. Bị can Dung là Giám đốc công ty đã giúp sức cho Liệu trong việc buôn lậu này. Đỗ Lý Nhi và Lê Xuân Thành thời điểm này là công chức hải quan được giao nhiệm vụ kiểm hóa lô hàng để xuất khẩu theo Tờ khai số 849/XK/KD/C32D ngày 19/12/2011, nhưng đã thực hiện không đúng nội dung, quy định. Lô hàng sau đó đã xuất thông quan.
Đỗ Danh Thắng là Chi cục trưởng chi cục Hải quan cảng TP.Đà Nẵng được giao nhiệm vụ tổ chức khám xét theo quy định đối với lô hàng nhưng không thực hiện đúng quy định, không phát hiện ra hành vi buôn lậu, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước gần 1,9 tỷ đồng. HĐXX đã bác bỏ một số nội dung của bản cáo trạng này vì cho rằng không có đủ cơ sở, căn cứ xác đáng. Đơn cử, HĐXX cho rằng chưa đủ căn cứ để xác định Liệu và Dung buôn lậu 590.943m3 gỗ trắc vì số gỗ đã có giấy tờ đầy đủ. Tuy nhiên, HĐXX đồng ý quan điểm VKSND Tối cao truy tố Liệu và Dung buôn lậu 23.828m3 gỗ hương...
Lê Nhâm Thân