Những tài sản kê biên
Tại Bản án số 158/2020/HS-PT ngày 12-05-2020 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xác định ông Phan Văn Anh Vũ có trách nhiệm phải bồi thường hơn 3.100 tỷ đồng và duy trì Lệnh kê biên đối với 28 tài sản để bảo đảm thi hành án cho ông Phan Văn Anh Vũ. Trong khối 28 tài sản này, bao gồm các tài sản đứng tên của vợ chồng ông Vũ và các tài sản của 03 công ty khác.
Để thực thi Bản án 158 nêu trên, Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng và chấp hành viên Lâm Hồng Anh đã ban hành nhiều quyết định, văn bản liên quan như: Quyết định thi hành án chủ động số 12/2021/QĐ-CTHADS ngày 07-10-2020; Thông báo số 1799/TB-CTHADS ngày 04-11-2020 về việc lựa chọn xử lý tài sản kê biên; Thông báo số 524/TB-CTHADS ngày 09-04-2021 "Về việc xử lý tài sản kê biên", Thông báo số 811/TB-CTHADS ngày 07-05-2021 yêu cầu vợ chồng ông Vũ và các công ty khác phải giao các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất để thi hành án cho ông Phan Văn Anh Vũ.
Tuy nhiên, thông tin cơ quan báo chí tiếp nhận cho thấy cả ông Phan Văn Anh Vũ và các công ty có liên quan đều có đơn đề nghị xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án 158 vì cho rằng cả hành vi vi phạm và trách nhiệm được tuyên trong bản án này đều không phù hợp với quy định pháp luật.
Đồng thời, quá trình thi hành án cũng vấp phải các ý kiến phản đối của vợ ông Phan Văn Anh Vũ là bà Nguyễn Thị Thu Hiền và các công ty có tài sản bị kê biên để thi hành án cho ông Vũ, vì cho rằng Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng đã ban hành các văn bản, thực hiện các hành vi không phù hợp với trình tự thủ tục của Luật Thi hành án dân sự và các Luật chuyên ngành trong quá trình tổ chức thi hành án.
Không phân định tài sản chung trước khi xử lý là vi phạm pháp luật?
Theo nội dung Đơn khiếu nại của các đồng sở hữu, thì mặc dù Bản án số 158/2020/HS-PT đã kê biên 28 tài sản, nhưng trước khi xử lý tài sản cơ quan thi hành án bắt buộc phải phân định và phải yêu cầu Tòa án quyết định phẩn sở hữu của người phải thi hành án trong khối tài sản chung.
Quy định tại Điều 74 Luật Thi hành án dân sự yêu cầu trước hết, chấp hành viên phải thông báo cho người phải thi hành án và đồng sở hữu biết để họ tự thỏa thuận phân chia tài sản chung hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết. Hết thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo mà các bên không có thỏa thuận, không thỏa thuận được và không yêu cầu Tòa án giải quyết thì chính chấp hành viên phải yêu cầu Tòa án xác định phần quyền sở hữu tài sản, phần quyền sử dụng đất của người phải thi hành án trong khối tài sản chung theo thủ tục tố tụng dân sự. Cơ quan thi hành án chỉ được xử lý tài sản thi hành án theo quyết định của Tòa án sau khi đã phân định rõ phần sở hữu tài sản chung.
Luật sư Trần Minh Hải – Giám đốc Công ty Luật BASICO – phân tích: "Theo tôi, có sự vi phạm nghiêm trọng về thủ tục xử lý tài sản khi thi hành án trong trường hợp này. Đã là tài sản chung, thì theo Điều 74, Luật Thi hành án dân sự và Nghị định 62/2015/NĐ-CP hướng dẫn trước khi xử lý tài sản chấp hành viên buộc phải thông báo để những người đồng sở hữu tự thỏa thuận hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết phân chia tài sản chung. Sau khi đã thực hiện xong trình tự luật định này thì chấp hành viên mới được xử lý tài sản thi hành án. Trong vụ án Phan Văn Anh Vũ, cơ quan thi hành án không thể lấy lý do bản án đã kê biên tài sản thì thi hành án có thể làm tắt bỏ qua bước phân định tài sản chung. Bởi cả Luật và Nghị định đều yêu cầu việc phân định rõ phần quyền sở hữu đối với tài sản chung phải rõ ràng trước khi xử lý tài sản. Việc xử lý tài sản thuộc trách nhiệm của thi hành án và nếu thi hành án lược bỏ thủ tục phân định tài sản chung trước khi xử lý, quyền lợi hợp pháp của những người đồng sở hữu tài sản sẽ bị xâm phạm".
Đơn khiếu nại của bà Nguyễn Thị Thu Hiền cho rằng Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng và chấp hành viên Lâm Hồng Anh đã có hành vi vi phạm nghiêm trọng trong việc không xác định phần sở hữu của vợ, chồng trước khi xử lý tài sản chung của họ để thi hành án.
Đơn có đoạn: "Đến nay, tôi chưa nhận được bất kỳ thông báo nào từ chấp hành viên Lâm Hồng Anh liên quan đến việc chấp hành viên Lâm Hồng Anh thực hiện xác định phần sở hữu của tôi, chồng tôi – ông Phan Văn Anh Vũ đối với từng tài sản đã được Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an kê biên theo đúng trình tự thủ tục luật định". "Việc chấp hành viên Lâm Hồng Anh không tiến hành phân định phần sở hữu của tôi và ông Phan Văn Anh Vũ đối với các tài sản được Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an kê biên trước khi xử lý tài sản không những vi phạm thủ tục luật định mà còn xâm phạm nghiêm trọng quyền, lợi ích hợp pháp của tôi".
Công ty Cổ phần Xây dựng 79, Công ty TNHH I.V.C và Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 đều có khiếu nại cho rằng: "hành vi vi phạm trình tự thủ tục luật định trong thi hành án của chấp hành viên Lâm Hồng Anh: Vi phạm Điều 74 Luật Thi hành án dân sự năm 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014; Luật Doanh nghiệp 2020 trong việc không xác định phần sở hữu của ông Phan Văn Anh Vũ trong khối tài sản chung với các cổ đông khác trước khi xử lý tài sản chung để thi hành án".
Được biết hiện nay các đơn khiếu nại của bà Nguyễn Thị Thu Hiền và các công ty có liên quan đã được gửi đến Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng và đang trong quá trình giải quyết.
