Dẫu đã khá quen với việc các cán bộ lãnh đạo cấp khá cao bị bắt, bị kỷ luật gần đây, nhưng quả là dân tình vẫn hết sức sửng sốt khi cùng lúc, ở 2 tỉnh cách nhau khá xa, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đồng loạt bắt và khám xét đối với các cán bộ chủ chốt của hai tỉnh Quảng Ngãi và Vĩnh Phúc.
Nếu Quảng Ngãi chỉ là Chủ tịch và cựu Chủ tịch thì Vĩnh Phúc là đương kim Bí thư Tỉnh ủy và đương kim Chủ tịch UBND tỉnh. Tôi hay gọi là "bắt... tươi".
Dân tình quan tâm Vĩnh Phúc hơn một chút, vì người bị bắt là nữ, ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Đại biểu Quốc hội. Hình như Bí thư Tỉnh ủy là nữ bị bắt đầu tiên là chị này.
Chị Lan, từng là tấm gương để nhiều người học tập, phấn đấu làm theo, nhất là giới giáo viên, khi biết chị xuất thân từ giáo viên cấp 2, bền bỉ phấn đấu và vươn lên tới đứng đầu tỉnh. Giờ xảy ra cơ sự, có người nói, biết đâu chị lại ao ước được trở về làm giáo viên cấp 2?
Chị cũng là người mà trong cuộc họp để bỏ phiếu năm vừa rồi, đạt số phiếu tín nhiệm cao cao nhất. Khác cấp phó của chị, là phó về mặt Đảng chứ chính quyền là đứng đầu, anh Lê Duy Thành, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc, trong cuộc bầu ấy có số phiếu tín nhiệm cao thấp nhất, thấp dưới mức yêu cầu, tức theo quy định, anh này có thể phải từ chức.
Giờ, cả hai người “hội tụ” về một nơi.
Ở vụ này, các lãnh đạo dính chàm ở cả hai tỉnh vừa bị bắt đều dính tới một cái tên: Hậu pháo.
Nhân vật này mới xuất hiện đã nổi tiếng vì cùng lúc hạ gục nhiều lãnh đạo, chứ trước đấy người ta mới chỉ biết tới Nhàn AIC, Quyết FLC, Lan Vạn Thịnh Phát, Việt Việt Á vân vân...
Để thấy, đồng tiền có thể hạ gục nhiều người nếu anh không đủ ý chí, đủ sự trong sáng vô tư, đủ dũng cảm, sự bản lĩnh... để vượt qua sự cám dỗ của đồng tiền.
Lại nhớ ông trùm nào đó từng nói “cái gì không mua được bằng tiền thì mua được bằng rất nhiều tiền”.
Nó ngại nhất là, nếu là tôi tôi sẽ rất ngượng là, trước đấy, các vị này từng lên bục răn dạy, rao giảng, mắng mỏ, kỷ luật... nhiều người. Giờ họ ngồi đấy, không hiểu lương tâm họ có cắn rứt không, họ có xấu hổ không, có ân hận không?
Mà họ, với những việc làm đen tối, sai trái ấy, thì theo logic, những ai bị họ kỷ luật chẳng hạn, đấu tranh với họ chẳng hạn, lại sẽ là những người chưa chắc đã xấu.
Chị Lan Bí thư Vĩnh Phúc vừa bị "bắt tươi" ấy (tươi tới mức Quốc hội chỉ mới kịp tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội khóa XV đối với bà Hoàng Thị Thúy Lan) trước đấy còn từng có việc làm rất ngang ngược là "ép" đưa con gái 31 tuổi của mình lên làm Phó Giám đốc một sở quan trọng của tỉnh mà chị làm Bí thư. Hồi ấy báo chí lên tiếng, các cơ quan chức năng của tỉnh trả lời là đúng quy trình, đúng quy hoạch... tới khi Ủy ban kiểm tra Trung ương vào cuộc thì... lẳng lặng thu hồi quyết định.
Rõ ràng là, cuộc đấu tranh với những sai trái của người đứng đầu là hết sức khó khăn ở các địa phương. Mà gần đây, số “người đứng đầu”, thậm chí là cả cặp “người đứng đầu” bị bắt khá nhiều, như trước đấy là Lâm Đồng, rồi 2 tỉnh mới toanh Vĩnh Phúc, Quảng Ngãi. Trước đấy là Hải Dương, Hà Nội vân vân...
Nhưng, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng nói, cuộc đấu tranh này là không có vùng cấm, là củi tươi củi khô gì cũng vào lò nếu đấy là... củi. Câu chính xác của ông là: “Lò đã nóng lên rồi thì củi tươi vào đây cũng phải cháy”.
Thì vụ hai tỉnh vừa rồi chính là củi tươi đấy ạ. Vụ tỉnh Lâm Đồng trước đấy mấy hôm cũng là củi tươi. Tươi tới mức mà trong họp báo mới đây, người phát ngôn tỉnh Lâm Đồng phải nói “Lâm Đồng gặp nhiều khó khăn khi thiếu 2 vị trí Bí thư và Chủ tịch tỉnh”. Tức là bắt tươi tới mức chưa bố trí kịp người thay. Dân chúng vui mừng và ủng hộ việc chống tiêu cực triệt để và không có vùng cấm này.
Với việc Ủy ban kiểm tra Trung ương thông báo cuối tuần qua, có nguyên và đương kim Bộ trưởng LĐTBXH bị kiến nghị xem xét kỷ luật vì liên quan tới Công ty AIC, nhiều người gọi đây là cú “song kiếm hợp bích” của Bộ Công an và Ủy ban kiểm tra Trung ương trong việc cùng đốt lò.
Tất nhiên, mặt khác, rõ ràng chúng ta sẽ phải thận trọng, kỹ lưỡng hơn trong việc làm nhân sự sắp tới. Thời gian qua, lò cháy thế mà số người, có nhiều lãnh đạo cấp cao, vẫn liều mình... làm củi thì quả là cũng đáng suy nghĩ...
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
