Báo chí từ lâu đã được xem là một kênh truyền thông hữu hiệu cung cấp thông tin tới đông đảo bạn đọc. Theo thời gian, báo chí được cải tiến, hỗ trợ bởi các thiết bị kỹ thuật để trở nên hấp dẫn hơn về hình thức, loại hình cũng như cung cấp nhanh hơn, cập nhật đa dạng hơn về thông tin. Trong thời đại công nghệ phát triển, báo điện tử là nơi cung cấp nền tảng cho việc tương tác và thảo luận với độc giả, cùng với các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, loại hình truyền thông này ngày càng được cải tiến về mặt nội dung. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, báo điện tử cũng phải đối mặt với những thách thức lớn trong thời đại số hóa.
Với sự phát triển nhanh chóng của internet và công nghệ, báo điện tử đã trở thành một phương tiện truyền thông quan trọng, tiếp cận đa dạng độc giả và mang đến những lợi ích to lớn. Khả năng truy cập internet nhanh chóng, rộng rãi đã làm cho truyền thông trực tuyến trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Nhờ sự phổ biến của internet, người dùng có thể dễ dàng tiếp cận thông tin từ mọi nơi, mọi lúc. Báo điện tử cung cấp nguồn tin tức chính thức, đáng tin cậy, thông tin cập nhật liên tục cho độc giả. Khả năng truyền tải tin tức trực tuyến nhanh chóng và hiệu quả đã làm cho báo điện tử trở thành sự lựa chọn tối ưu của nhiều người.
Sự phát triển của các thiết bị di động như điện thoại thông minh, máy tính bảng,… đã mở ra một cánh cửa mới cho việc tiếp cận tin tức và đọc báo điện tử. Người dùng có thể truy cập và đọc báo điện tử từ bất kỳ địa điểm nào, bất kể họ đang ở đâu. Điều này đặc biệt hữu ích đối với những người luôn di chuyển hoặc không có quá nhiều thời gian để đọc báo truyền thống. Báo điện tử cũng đã phát triển các ứng dụng và giao diện tương thích với thiết bị di động để mang đến trải nghiệm đọc báo tốt hơn cho người dùng. Các bài báo, bài viết và nội dung được tối ưu hóa cho các màn hình nhỏ, đảm bảo tính linh hoạt và thuận tiện cho người đọc.
Bên cạnh đó, mạng xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của báo điện tử. Các trang báo điện tử tích hợp các tính năng xã hội như chia sẻ, bình luận và đánh giá bài viết. Điều này tạo ra một môi trường cho phép độc giả thảo luận, chia sẻ ý kiến và tương tác với nhau. Báo điện tử không chỉ là một nơi để đọc thông tin mà còn trở thành cộng đồng trực tuyến, nơi mọi người có thể tham gia vào các cuộc thảo luận và đóng góp ý kiến của mình.
Anh Phạm Ngọc Hoàn - Chuyên gia lĩnh vực IT, Công ty Công nghệ thông tin VNPT chia sẻ: “Công nghệ phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây có những tác động tích cực không nhỏ đối với báo điện tử. Cả nội dung và hình thức truyền tải thông tin cũng trở nên đa dạng hơn trước. Nếu như trước đây, độc giả chỉ có thể tiếp cận thông tin dưới dạng chữ viết qua báo giấy thì hiện tại, tin tức có thể được truyền tải với các hình thức hấp dẫn hơn như ảnh, video, podcast, audio,… Điều này có thể thu hút được số lượng người tiếp cận nhiều hơn, đặc biệt là giới trẻ, giúp tăng tốc độ và vùng phủ sóng thông tin báo chí. Báo điện tử hiện nay thường bổ sung phần bình luận, feedback dưới mỗi bài báo, video, vì vậy có thể tăng tính tương tác với độc giả. Ngoài ra, công nghệ thông tin phát triển cũng tối ưu quá trình sản xuất nội dung báo chí, ví dụ như việc thu thập thông tin sẽ trở nên nhanh chóng, chính xác hơn, thuận lợi hơn”.
Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo cũng đang được áp dụng để cải tiến nội dung báo điện tử. Trí tuệ nhân tạo có khả năng phân tích dữ liệu từ nguồn thông tin trực tuyến, đồng thời tạo ra nội dung tùy chỉnh và cá nhân hóa cho từng độc giả dựa trên sở thích, hành vi truy cập dữ liệu. Điều này giúp nâng cao sự tương tác và tham gia của độc giả với báo điện tử. Song hành với đó, hệ thống trí tuệ nhân tạo còn tự động phân loại, đề xuất các bài viết liên quan, giúp người đọc tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và thuận tiện hơn. Thông qua việc phân tích dữ liệu, báo điện tử có thể đo lường hiệu quả các chiến dịch truyền thông, đánh giá phản hồi của độc giả và điều chỉnh nội dung để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của công chúng. Báo điện tử có thể tận dụng các công nghệ mới như trực tuyến video, trực tiếp và thực tế ảo để mang đến trải nghiệm đa phương tiện đa dạng hơn cho người đọc. Các hình thức truyền thông này giúp tạo ra một môi trường tương tác sâu hơn, cho phép độc giả không chỉ đọc thông tin mà còn xem, nghe và tham gia vào các hoạt động tương tự.
Mặc dù đã có những tiến bộ lớn trong việc tận dụng công nghệ để cung cấp thông tin và tương tác với độc giả, nhưng báo điện tử cũng phải đối mặt với những khó khăn và đảm bảo tính bền vững của mình. Một trong những thách thức quan trọng đối với báo điện tử là sự bão hòa thông tin. Trên internet, thông tin xuất hiện với tốc độ chóng mặt, một loạt nguồn tin khác nhau từ tin tức chính thống đến thông tin sai lệch và tin đồn. Điều này làm cho độc giả dễ bị “lạc lối” trong dòng thông tin, đặt ra thách thức cho báo điện tử trong việc duy trì, tăng cường tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin mà họ cung cấp. Báo điện tử phải sàng lọc, kiểm tra, xác minh thông tin một cách cẩn thận trước khi đưa ra công chúng, nhằm đảm bảo chất lượng và uy tín của nội dung.
Trong thời đại số hóa, sự cạnh tranh gay gắt cũng là một thách lớn với báo điện tử. Sự phát triển của công nghệ, mọi người có thể tự tạo nội dung và truyền thông trực tuyến, từ việc viết blog cá nhân cho đến chia sẻ thông tin trên mạng xã hội. Điều này tạo ra môi trường cạnh tranh sòng phẳng, khiến người dùng có nhiều lựa chọn và khả năng tìm kiếm thông tin từ các nguồn khác nhau. Theo đó, báo điện tử phải nỗ lực để duy trì sự hấp dẫn và thu hút của mình bằng cách tạo ra nội dung sáng tạo, chất lượng cho độc giả.
Sự ảnh hưởng của các nền tảng mạng xã hội và thuật toán tìm kiếm cũng có tác động không nhỏ đến báo điện tử. Người dùng thường dựa vào các nền tảng này để tiếp cận thông tin, thuật toán tìm kiếm quyết định phần lớn nội dung mà họ nhìn thấy. Điều này tạo ra một vấn đề là các nền tảng mạng xã hội và công ty công nghệ có thể kiểm soát quyền lực trong việc quyết định nội dung được hiển thị, truyền tải. Báo điện tử theo đó phải đảm bảo sự đa dạng, khách quan của thông tin, không bị lệ thuộc quá nhiều vào thuật toán tìm kiếm và nền tảng mạng xã hội, tìm cách xây dựng đối tượng độc giả đa dạng, rộng lớn hơn thông qua các kênh khác nhau.
Trong tương lai, báo điện tử cũng phải đối mặt với những thách thức về bảo mật và truyền thông giả mạo. Với sự phát triển của công nghệ, việc lan truyền thông tin giả mạo và tin tặc trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Điều này đặt ra một vấn đề lớn đối với báo điện tử trong việc đảm bảo tính chính xác, đáng tin cậy của thông tin mà họ cung cấp cho độc giả. Báo điện tử phải đẩy mạnh việc xác minh, kiểm tra thông tin từ các nguồn đáng tin cậy trước khi đưa ra công chúng, cung cấp nguồn gốc, thông tin liên quan để người đọc có thể đánh giá, xác minh thông tin một cách độc lập.
Chị Trần Thị Phượng - một Chuyên gia về lĩnh vực công nghệ cho rằng: “Thực tế, việc kiểm soát tin giả là một vấn đề thuộc về con người, còn công nghệ chỉ là những công cụ để hỗ trợ mà thôi. Chẳng hạn, AI có thể giúp tìm ra nguồn thông tin của một bài báo, để xem bài báo đó có sao chép hay không, sao chép ở đâu, nguồn đó có chính thống không. Tuy nhiên, để thực sự ngăn chặn được vấn đề tin giả, những chế tài pháp luật nghiêm minh mới là công cụ hữu hiệu nhất”.
Đánh giá về tương lai của báo điện tử trong thời đại số hóa và công nghệ thông tin, chuyên gia Trần Thị Phượng nêu ra quan điểm rằng: “Báo điện tử vẫn là một kênh thông tin quan trọng trong thời đại số, vì tính năng thuận tiện, độc giả thường sẽ tìm đến báo điện tử hơn là báo giấy. Với những người trẻ, họ thường có xu hướng tìm đến những thứ mới lạ, hấp dẫn và báo điện tử đáp ứng được điều đó, đơn thuần vì báo điện tử có thể truyền tải thông tin dưới nhiều hình thức như video, audio,…Với một bộ phận độc giả khác có nhu cầu tiếp cận nguồn tin chính thống, xác thực nhất, họ chấp nhận trả phí cho một số nền tảng báo điện tử mất phí thay vì họ dùng số tiền đó để mua báo giấy. Tùy vào những đối tượng và cách thức tiếp cận thông tin khác nhau, báo điện tử theo đó cũng sẽ phát triển hơn nữa”.
Trong thời đại số hóa và công nghệ thông tin phát triển, báo điện tử phải đối mặt với nhiều thách thức, nhưng cũng đồng thời nắm giữ tiềm năng để tận dụng các cơ hội mới, đáp ứng nhu cầu đa dạng của độc giả và xây dựng một nguồn thông tin đáng tin cậy, tương tác và bền vững trong tương lai.
