Dự thảo nghị định ban hành Bộ quy tắc đạo đức công vụ đã được Bộ Nội vụ gửi Bộ Tư pháp thẩm định. Nghị định này sẽ áp dụng với cán bộ, công chức trong cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện và công chức xã, phường, thị trấn; viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Dự thảo quy định 5 chuẩn mực đạo đức với cán bộ, công chức, viên chức. Cụ thể về tinh thần phục vụ, liêm khiết, chính trực, tận tụy, tiết kiệm, chống lãng phí.
Chuẩn mực thứ nhất về tinh thần phục vụ, nêu rõ cán bộ phải hết lòng phục vụ nhân dân; tôn trọng và tuân thủ các quy định pháp luật trong quá trình thực thi công vụ; đảm bảo công bằng, khách quan, không thiên vị trong giải quyết công việc cho cá nhân, tổ chức.
Chuẩn mực thứ hai là liêm khiết, không gây khó khăn, phiền hà, vòi vĩnh, kéo dài thời gian xử lý công việc.
Chuẩn mực này cũng yêu cầu cán bộ công chức không ham quyền lực; không chạy chức, chạy quyền; không sử dụng công quỹ, tài sản của cơ quan, Nhà nước vào những việc mang tính vụ lợi.
Chuẩn mực thứ ba là chính trực, yêu cầu cán bộ công tâm, thẳng thắn, không xu nịnh. Theo chuẩn mực này, cán bộ cũng cần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn thử thách vì lợi ích chung.
Chuẩn mực thứ tư là tận tụy, cống hiến, hết lòng với công việc, khắc phục khó khăn để đạt được hiệu quả công việc cao nhất; không kén chọn công việc, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi công việc được giao.
Thứ năm là phải tiết kiệm, chống lãng phí. Cán bộ phải quản lý, sử dụng vốn Nhà nước, tài sản nhà nước được giao đúng mục đích, định mức, tiêu chuẩn, chế độ; giải trình và chịu trách nhiệm cá nhân về việc để xảy ra lãng phí thuộc phạm vi quản lý, sử dụng; kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn hành vi gây lãng phí tài sản công theo thẩm quyền. Sử dụng hiệu quả thời giờ làm việc; sử dụng đúng mục đích các phương tiện làm việc của cơ quan, đơn vị.
Ngoài ra, dự thảo cũng quy định về chuẩn mực giao tiếp của cán bộ, công chức, viên chức với cá nhân, tổ chức; giao tiếp, ứng xử trong gia đình, nơi cư trú, ứng xử nơi công cộng.
Không hạch sách, nhũng nhiễu, gây căng thẳng, bức xúc cho cá nhân, tổ chức. Chỉ được tiếp cá nhân, tổ chức tại cơ quan, đơn vị, không được hẹn gặp, tiếp công dân và tổ chức ngoài giờ làm việc, ngoài cơ quan hoặc tại nhà riêng.
Trước, trong thời gian làm việc hoặc nghỉ giữa giờ, cán bộ không được uống rượu, bia, đồ có cồn; không được quảng cáo thương mại, bán hàng, tiếp thị dưới mọi hình thức tại nơi làm việc.
Theo đánh giá của Bộ Nội vụ, việc thực hiện đạo đức công vụ thời gian qua chưa hiệu quả. Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức giao tiếp, ứng xử với người dân, đồng nghiệp chưa tốt. Nhiều trường hợp vi phạm bị xử lý, ảnh hưởng đến hình ảnh những người thực thi công vụ.
Một trong các nguyên nhân được xác định là nội dung đạo đức công vụ được quy định trong nhiều văn bản, khó thực hiện, cán bộ vi phạm chưa bị xử lý nghiêm. Vì vậy, xây dựng nghị định về vấn đề này được Bộ Nội vụ kỳ vọng sẽ hình thành chuẩn mực cho cán bộ, công chức.
Luật Cán bộ, công chức năm 2008 đã quy định về đạo đức, văn hóa giao tiếp của cán bộ, công chức và những việc họ không được làm liên quan đến đạo đức công vụ. Tháng 11/2022, thảo luận tại Quốc hội, đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng Việt Nam cần xây dựng bộ quy tắc ứng xử theo tiêu chuẩn liêm chính ở cả cơ quan công quyền và doanh nghiệp, tổ chức xã hội nghề nghiệp.
Hồi tháng 2, Thủ tướng ký Quyết định ban hành Chương trình công tác năm 2023 của Chính phủ, Thủ tướng, trong đó có giao Bộ Nội vụ xây dựng nghị định ban hành Bộ quy tắc đạo đức công vụ.
Tuệ Minh
