Cơ quan chức năng xác định, tại Hội đồng thi sở GD&ĐT Hòa Bình đã xảy ra tình trạng can thiệp trực tiếp vào bài thi của thí sinh nhằm mục đích nâng điểm cho các em. Đánh giá về sai phạm này, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng, bộ GD&ĐT phải thốt lên rằng, sai phạm ở Hòa Bình "tinh vi và xảo quyệt" hơn Sơn La và Hà Giang.
Trở lại quy trình tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia, 1 cán bộ Khảo thí cho hay: "Quy trình là rất chặt chẽ, đặc biệt là năm nay càng chặt hơn. Từng khâu phải đảm bảo quy tắc 3 bên, làm gì cũng phải có Công an, Thanh tra, sở GD&ĐT".
Cụ thể, vị này nói: "Khi mở và đóng niêm phong phòng bài thi là có Công an, Thanh tra và Thư ký, bộ 3 ấy là không thể tách rời. Việc thứ hai là lấy bài từ quản lý sang phòng quét khi mở từng túi và đóng từng túi bài thi (mỗi túi tối đa 24 bài) đều có niêm phong và lập biên bản, việc này cũng có sự giám sát của 3 bên. Đặc biệt hơn, năm nay trong niêm phong Bộ yêu cầu phải có chữ ký giám thị vào đó, giấy niêm phong cũng là loại giấy rất dễ rách".
Đi cụ thể vào vấn đề sai phạm ở Hòa Bình, vị này đánh giá: "Hòa Bình đã can thiệp trực tiếp vào bài thi của thí sinh. Việc này là có sự tính toán tinh vi, để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. Chẳng vì thế mà lãnh đạo Sở này đã từng tuyên bố mời Bộ vào kiểm tra. Can thiệp bài thi khó phát hiện hơn nhiều so với việc sửa ảnh, sửa file text như ở Hà Giang và Sơn La. Cơ quan công an sẽ phải mất nhiều thời gian để phân tích chì trong bài của thí sinh, từ đó mới tìm ra được bài thi gốc".
Ngoài ra, vị này cũng cho rằng, 2 cán bộ mới bị bắt ở sở GD&ĐT Hòa Bình không thể tự làm được việc này: "Hoặc là quy trình có vấn đề thì 2 người này mới có thể thoải mái sửa bài. Hoặc có sự giúp sức của nhiều người, chứ 2 cán bộ cấp thấp như vậy không thể nào làm được việc tày trời ấy. Tôi tin cơ quan công an sẽ là người tìm ra những ai liên quan trực tiếp đến sai phạm này".
Đồng quan điểm này, TS Lê Viết Khuyến, nguyên Vụ phó vụ Giáo dục đại học, bộ GD&ĐT cho rằng: "Chúng ta phải làm tới cùng, tìm bằng được những con sâu ảnh hưởng tới danh dự của hơn 1 triệu người đang công tác trong ngành giáo dục. Quan trọng hơn nó làm ảnh hưởng tới niềm tin của phụ huynh, tương lai đất nước. Tôi không tin chỉ 2 cán bộ này của Hòa Bình có thể làm được việc ấy, phải có người giúp sức".
Công Luân