Trao đổi với báo chí về nghi vấn tồn tại đường dây mua - bán thận tại bệnh viện (BV), GS-TS Trần Bình Giang, Giám đốc BV Việt Đức, cho biết khoảng 2 tháng trước, Công an TP Hà Nội đã đề nghị BV Việt Đức phối hợp để điều tra nhóm mua - bán thận mà công an đang điều tra.
Theo rà soát, thời gian qua có 5 cặp cho - nhận thận không cùng huyết thống được ghép thận tại BV Việt Đức. Tuy nhiên, nếu xét theo hồ sơ pháp lý, cả 5 cặp hồ sơ hiến - ghép tạng này đều đủ yêu cầu.
Cụ thể, cặp đầu tiên, người nhận là anh Q.H.N, 36 tuổi ở Phú Thọ, đã lọc máu chu kỳ 5 năm, người hiến là chị C.T.T.N, 30 tuổi ở An Giang. Khi đăng ký, bố và chồng của chị N. cùng đến BV Việt Đức ký cam kết.
Cặp thứ 2, người nhận là bệnh nhân P.T.T.X, 43 tuổi, ở Hải Dương, đã lọc máu chu kỳ 10 năm, người cho là H.N.T, 30 tuổi ở Quảng Trị. Khi ký giấy cam kết, cả mẹ và vợ anh T. cùng có mặt và cùng ký.
Cặp 3 là bệnh nhân Đ.H.N, 43 tuổi, ở Hà Nội, nhận tạng từ người hiến V.T.Đ, 25 tuổi, ở Lạng Sơn, cũng có mẹ đẻ và vợ đến viện ký cam kết.
Cặp 4 là bệnh nhân T.V.H, 26 tuổi, ở Bắc Ninh, nhận tạng từ người hiến là P.V.H, 27 tuổi ở Lạng Sơn, có vợ và mẹ đẻ đến ký cam kết.
Cặp thứ 5 là bệnh nhân Đ.D.M, 40 tuổi, ở Hà Nội, nhận thận từ người hiến L.Đ.V, 28 tuổi ở Lạng Sơn, có vợ và mẹ đẻ đến nghe và ký cam kết.
Theo GS Giang những cặp bệnh nhân hiến - ghép tạng này đều không cùng huyết thống nhưng một trong những yêu cầu nghiêm ngặt với người hiến thận đó là phải có ít nhất 2 người thân trong gia đình (bố, mẹ hoặc chồng, vợ) đến BV, cùng ký cam kết đồng ý hiến thận. Mối quan hệ gia đình cũng được chứng thực bằng các giấy tờ liên quan, chứng nhận của địa phương, qua phòng công chứng xác định.
Vì thế, để tránh kẽ hở có thể dẫn đến mua - bán thận, quy trình hiến thận tại BV được làm rất chặt chẽ. Một người trưởng thành, có đủ điều kiện hiến thận khi đi hiến, ngoài chính bản thân người hiến đồng ý thì cần có yêu cầu xác nhận địa phương về nhân thân. Đặc biệt, người hiến thận cần dẫn theo ít nhất 2 người thân ruột thịt (bố mẹ, vợ, hoặc chồng) đến bệnh viện để nghe bác sĩ giải thích, kí, điểm chỉ vào hồ sơ.
PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm ghép tạng, BV Việt Đức chia sẻ thêm, hầu hết những trường hợp đến hiến thận thường chỉ định luôn người nhận, chỉ có một số ít trường hợp hiến tạng cho người xa lạ.
Bản thân ông đã từ chối nhiều ca ghép thận ngay trước giờ phẫu thuật do nghi ngờ có khuất tất. Trong đó có nhiều trường hợp “khất” 1 - 2 giấy tờ còn thiếu đến sát ngày mới nộp, trường hợp khác không có người thân đi cùng.
Ngoài ra, với có trường hợp nghi ngờ, trung tâm sẽ gọi điện về công an địa phương xác minh. "Mặc dù bệnh nhân ghép rất cần ghép tạng nhưng theo quy định chúng tôi đã từ chối ghép cho nhiều ca bởi nghi ngờ việc hiến thận "có vấn đề"- PGS Nghĩa nói.chặt chẽ đã phải chuyển sang viện khác.
Hiện nay tại BV Việt Đức mỗi tuần thực hiện từ 4 - 6 ca ghép thận. Nhu cầu ghép thận rất nhiều, nhưng với một người khi đến hiến thận, đầu tiên chỉ tiến hành xét nghiệm sàng lọc viêm gan B, C, HIV sau đó tiến hành tư vấn, khi nào đầy đủ hồ sơ pháp lý hợp lệ mới tiến hành xét nghiệm bởi chi phí này khá đắt, khoảng 20 triệu/ca BHYT chưa chi trả.
Bích Hà (TH)
