Ngày 7/11, ông Lê Thành Đồng, Viện trưởng Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TP. HCM cho hay, trong số 904 mẫu máu được xét nghiệm của người dân tại huyện Bù Gia Mập, Bình Phước thì có đến 108 mẫu nhiễm ấu trùng sán dây lợn.
Được biết, ổ bệnh sán dây lợn (lợn gạo) được xác định từ những con lợn nuôi ở thôn Bù Gia Phúc 1, xã Phú Nghĩa, huyện Bù Gia Mập.
Trước đó, từ ngày 2-10/4, các đơn vị y tế đã phối hợp xét nghiệm máu và chẩn đoán huyết thanh bệnh ấu trùng sán dây lợn ở người dân trên địa bàn huyện Bù Gia Mập, Bình Phước. Trong số 904 mẫu máu xét nghiệm có 108 mẫu nhiễm ấu trùng sán lợn, chiếm tỉ lệ 11.95%.
Qua đó, những con lợn nghi ngờ bị nhiễm được xét nghiệm kiểm tra đã cho thấy ấu trùng sán với mật độ rất cao, 50-70 nang ấu trùng trong một kg thịt. Các bộ phận của lợn như: cơ, não, lưỡi đều nhiễm nang ấu trùng.
Viện trưởng Đồng cho biết thêm, tình trạng nhiễm bệnh rất cao, khả năng lây lan lớn do tập quán chăn nuôi lợn thả rông. Việc sinh hoạt, ăn uống của người dân địa bàn trên liên quan đến nhiễm bệnh từ thịt lợn chưa chế biến kĩ.
Sau khi có kết quả xét nghiệm, viện đã thông báo cho địa phương để có phương án tổ chức phòng chống dịch bệnh. Song, đến hiện tại việc điều trị cho những người nhiễm bệnh sán lợn rất ít.
Liên quan đến vụ việc, Giáo sư Nguyễn Văn Đề - nguyên Trưởng Bộ môn Ký sinh trùng, Đại học Y Hà Nội cho biết, sán dây lợn là loại sán nguy hiểm, chúng gây tác hại đặc biệt là ở não cho người nhiễm sán.
Theo đó, Giáo sư Đề phân tích, ấu trùng sán lợn là ấu trùng của sán dây lợn Taenia solium. Sán trưởng thành ký sinh ở ruột người, sán dài từ 4 đến 12 mm gồm 900 đốt, chia làm 3 phần. Ấu trùng này có vật chủ trung gian là lợn và thường trú ngụ ở cơ và não của lợn hay còn gọi lợn gạo. Vì thế, nếu gặp lợn gạo, ăn lợn gạo chưa chín kỹ có thể mắc bệnh này.
Đường đi của sán dây lợn
Bệnh ấu trùng sán lợn ở người do ăn phải trứng sán dây lợn gạo. Nang ấu trùng sán dây lợn hình bầu dục, màu trắng đục chứa dịch trắng đục, đầu sán với 4 giác bám, 2 vòng móc, ấu trùng sán lợn ở lợn có kích thước 0,3 mm, sau gây nhiễm 6 ngày kích thước lên đến 6-9 mm sau gây nhiễm 60 -70 ngày và lên đến 8 - 15 mm sau 6 tháng đến 1 năm nhiễm. Nang ấu trùng sán lợn ở người dài hơn ở lợn, nang sán tập trung thành chùm như chùm nho, kích thước đến 10 - 20 cm chứa tới 60ml dịch. Nang ấu trùng sán lợn ký sinh dưới màng nhện của não có kích thước tới 10 - 15 cm. Một vật chủ có thể nhiễm tới hàng trăm ấu trùng.
Sau khi ăn phải trứng sán dây lợn, trứng vào dạ dày và ruột, trứng nở ra ấu trùng, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh ở các cơ vân, ở não, ở mắt. Những người bị bệnh do ăn phải trứng sán dây lợn từ môi trường ngoài thường có ít nang trừ trường hợp ăn phải cả đột sán. Những người có sán dây lợn trong ruột, khi đốt già rụng do nhu phản nhu động ruột mà đốt sán trào ngược lên dạ dày và lúc này giống như là ăn phải trứng sán dây lợn với số lượng vô cùng lớn nên số nang ở người cũng rất nhiều, có người không đếm nổi.
Tác hại của sán dây lợn đó là ấu trùng sán lợn ký sinh ở não gây động kinh, co giật, liệt, nói ngọng làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh.
H.A (TH)
