Liên quan đến đại án Trần Bắc Hà, Viện KSND tối cao vừa ra cáo trạng truy tố 12 bị can về các tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng", "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần đầu tư phát triển Việt Nam (BIDV), Công ty Cổ phần chăn nuôi Bình Hà (tức Công ty Bình Hà) và Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và du lịch Trung Dũng.
Trong vụ án này, ông Trần Bắc Hà (nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng BIDV) được xác định là chủ mưu, cầm đầu về tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng" theo khoản 4 Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Tuy nhiên, tháng 7/2019, ông Trần Bắc Hà đã tử vong trong trại giam vì bệnh hiểm nghèo. Do đó, cơ quan Công an tiến hành đình chỉ bị can đối với ông Trần Bắc Hà theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, còn việc điều tra, truy tố, xét xử sẽ tiếp tục đối với các đồng phạm của ông Trần Bắc Hà.
Trong số đó, các bị can: Trần Lục Lang (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV); Đoàn Ánh Sáng (nguyên phó Tổng Giám đốc BIDV); Kiều Đình Hòa (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV - chi nhánh Hà Tĩnh); Lê Thị Vân Anh (nguyên trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp - BIDV chi nhánh Hà Tĩnh); Ngô Duy Chính (nguyên giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành); Nguyễn Xuân Giáp (nguyên phó giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành); Phạm Hồng Quang (nguyên trưởng phòng Quan hệ khách hàng 1, BIDV chi nhánh Hà Thành); Đặng Thành Nam (nguyên cán bộ quản lý khách hàng BIDV - Chi nhánh Hà Thành) bị truy tố về tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".
Các bị can bị truy tố về tội "Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản" gồm:: Đoàn Hồng Dũng (nguyên Giám đốc công ty Trung Dũng); Trần Anh Quang (nguyên Tổng Giám đốc công ty Bình Hà); Đinh Văn Dũng (nguyên Tổng Giám đốc công ty Bình Hà); Nguyễn Thị Thanh Sơn (nguyên Giám đốc công ty Hà Nam).
Theo cáo trạng, từ năm 2011-2016, ông Trần Bắc Hà - nguyên Chủ tịch BIDV đã chỉ đạo cấp dưới cùng hai chi nhánh Hà Tĩnh, Hà Thành cho Công ty Bình Hà - công ty “sân sau” của ông Hà và Công ty Trung Dũng vay trái quy định, gây thất thoát cho BIDV số tiền hơn 1.672 tỷ đồng.
Cụ thể, cơ quan tố tụng xác định Công ty Bình Hà là công ty mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, thuộc doanh nghiệp chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng theo tiêu chuẩn của BIDV; vốn tự có và tài sản bảo đảm không đủ điều kiện để cấp tín dụng theo chính sách tín dụng của BIDV; hồ sơ pháp lý của dự án chưa đầy đủ, chưa đánh giá hết phương án kinh doanh và phương án trả nợ khi dự án không hiệu quả.
Mặc dù đã đánh giá và thẩm định dự án có 8 yếu tố rủi ro có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án, theo sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị can là cán bộ dưới quyền của ông Hà tại BIDV đã thẩm định, đề xuất và phê duyệt cho Công ty Bình Hà vay vốn điều kiện ưu đãi về vốn tự có và tài sản đảm bảo đảm.
Sau khi được giải ngân, Công ty Bình Hà đã sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là 799 tỷ đồng.
Tương tự, khi thẩm định, đánh giá tình hình tài chính của Công ty Trung Dũng mặc dù biết rõ công ty đang gặp khó khăn nhưng các bị can Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam vẫn thực hiện việc cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỷ đồng.
Do không kiểm soát được tiền bán hàng của doanh nghiệp để thu nợ, không kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay dẫn đến Công ty Trung Dũng còn dư nợ trên 600 tỷ đồng, không có khả năng thanh toán.
Liên quan đến vụ án này, trước đó CQĐT cũng đã ra quyết định truy nã trong nước và quốc tế đối với Trần Duy Tùng – con trai ông Trần Bắc Hà về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, quy định tại điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung 2017.
