Sẽ thanh toán khi đảm bảo một số điều kiện
Bộ Y tế xây dựng và đang lấy ý kiến của toàn thể xã hội về Dự thảo Thông tư Quy định thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh tham gia Bảo hiểm Y tế.
Theo đó, thay vì phải bỏ tiền túi như hiện nay, dự thảo văn bản do Bộ Y tế xây dựng, người bệnh phải đi mua thuốc, vật tư y tế bên ngoài khi bệnh viện thiếu, sẽ được quỹ BHYT thanh toán. Bà Trần Thị Trang - Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế (BHYT) Bộ Y tế cho biết, đây là điểm mới trong dự thảo mà Bộ Y tế xây dựng và đang lấy ý kiến toàn xã hội.
Theo dự thảo, Thông tư này quy định thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh tham gia BHYT theo quy định tại điểm khoản 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm Y tế và trong các trường hợp khác ngoài quy định tại Điều 4 Thông tư số 09 ngày 10/6/2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế về Hướng dẫn thẩm định điều kiện ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu, chuyển thực hiện dịch vụ cận lâm sàng và một số trường hợp thanh toán trực tiếp chi phí trong khám bệnh, chữa bệnh BHYT.
Dự thảo quy định, quỹ BHYT sẽ thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh có thẻ BHYT hoặc thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế cho cơ sở khám, chữa bệnh nếu có đủ 3 điều kiện:
Thuốc, vật tư y tế mà người bệnh được kê đơn thuộc phạm vi quyền lợi của người tham gia BHYT.
Người bệnh được chẩn đoán, kê đơn và chỉ định thuốc, vật tư y tế nhưng tại thời điểm sử dụng hoạt chất thuốc, vật tư y tế không sẵn có tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh: Không sẵn có thuốc thành phẩm nào chứa hoạt chất mà người bệnh được chỉ định; Không sẵn có vật tư y tế phù hợp mà người bệnh được chỉ định sử dụng.
Thuốc, vật tư y tế mà người bệnh được kê đơn thuộc phạm vi quyền lợi của người tham gia BHYT; Người bệnh được chẩn đoán, kê đơn và chỉ định thuốc, vật tư y tế nhưng tại thời điểm sử dụng hoạt chất thuốc, vật tư y tế không sẵn có tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh: Không sẵn có thuốc thành phẩm nào chứa hoạt chất mà người bệnh được chỉ định; không sẵn có vật tư y tế phù hợp mà người bệnh được chỉ định sử dụng.
Dự thảo cũng nêu rõ, việc thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người tham gia BHYT được thực hiện như sau:
Người bệnh hoặc thân nhân hoặc người đại diện hợp pháp theo quy định của pháp luật của người bệnh xuất trình với cơ quan bảo hiểm xã hội đơn thuốc, vật tư y tế được chỉ định bởi cán bộ y tế tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và hóa đơn mua thuốc, vật tư y tế hợp pháp, hợp lệ để làm căn cứ thanh toán.
Nhà thuốc bệnh viện của cơ sở khám bệnh chữa bệnh nơi người bệnh điều trị; Đơn vị cung ứng thuốc, vật tư y tế đáp ứng các điều kiện: Đã trúng thầu với bất kỳ cơ sở khám bệnh chữa bệnh có ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT; Thuốc, vật tư y tế đã được sử dụng và thanh toán cho người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế tại cơ sở khám bệnh chữa bệnh nơi đơn vị cung ứng trúng thầu; Hợp đồng thầu cung ứng thuốc, vật tư y tế còn hiệu lực.
Người bệnh hoặc thân nhân hoặc người đại diện hợp pháp theo quy định của pháp luật của người bệnh xuất trình với cơ quan bảo hiểm xã hội đơn thuốc, vật tư y tế được chỉ định bởi cán bộ y tế tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và hóa đơn mua thuốc, vật tư y tế hợp pháp, hợp lệ để làm căn cứ thanh toán.
Cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi tiếp nhận hồ sơ đề nghị thanh toán trực tiếp có trách nhiệm thanh toán trực tiếp chi phí thuốc, vật tư y tế cho người bệnh theo các trường hợp quy định.
Chi phí cơ quan BHYT thanh toán trực tiếp cho người bệnh bằng với chi phí được ghi trên hóa đơn hợp pháp của người bệnh mà nhà thuốc bệnh viện hoặc đơn vị cung ứng cung cấp và theo mức hưởng trong phạm vi quyền lợi của người tham gia BHYT.
Cơ quan Bảo hiểm xã hội thực hiện khấu trừ chi phí BHYT thanh toán cơ sở khám bệnh chữa bệnh nơi điều trị người bệnh như sau:
Trường hợp chi phí thuốc, vật tư y tế tính ngoài giá dịch vụ kỹ thuật: Không thực hiện khấu trừ kinh phí khám bệnh chữa bệnh BHYT của cơ sở khám bệnh chữa bệnh;
Trường hợp chi phí thuốc, vật tư y tế tính ngoài giá dịch vụ kỹ thuật: Thực hiện khấu trừ kinh phí khám bệnh chữa bệnh BHYT của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bằng với chi phí cơ quan BHYT đã thanh toán trực tiếp cho người bệnh theo quy định.
Chủ động đấu thầu, đảm bảo đủ thuốc cho người bệnh
Theo dự thảo Thông tư của Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ ban hành quy trình giám định đối với các trường hợp thanh toán từ quỹ BHYT theo phạm vi điều chỉnh của Thông tư.
Để tránh việc lạm dụng quy định thanh toán trực tiếp và để các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải chủ động đấu thầu, đảm bảo đủ thuốc, vật tư y tế cho người bệnh, Bộ Y tế cũng cũng có các quy định chặt chẽ với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Theo đó, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm thực hiện đấu thầu mua sắm theo đúng quy định pháp luật, bảo đảm cung ứng thuốc đầy đủ kịp thời cho người bệnh;
Trường hợp, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có đủ thuốc cung ứng cơ sở khám chữa bệnh cần chuyển người bệnh đến cơ sở khám bệnh chữa bệnh có đủ điều kiện cung cấp thuốc, vật tư cho người bệnh.
Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm giải trình về trường hợp không có sẵn thuốc, vật tư y tế để điều trị cho người bệnh, vì một trong những lý do khách quan như:
Đã thực hiện các hình thức đấu thầu thuốc, vật tư y tế đó nhưng không có đơn vị trúng thầu; đã có kết quả thầu nhưng tại thời điểm chỉ định thuốc, vật tư y tế cho người bệnh nhà cung cấp không cung ứng được; trường hợp chậm có kết quả đấu thầu tập trung cấp quốc gia, cấp địa phương và đàm phán giá, tuy nhiên cơ sở khám bệnh chữa bệnh chưa kịp thời tổ chức mua sắm đấu thầu được.
Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có sẵn thuốc, vật tư y tế để điều trị cho người bệnh vì lý do khách quan theo quy định tại điểm c Khoản 3 Điều này mà không thể chuyển được người bệnh đến cơ sở khác, cơ sở khám bệnh chữa bệnh có trách hướng dẫn người bệnh tại các cơ sở cung ứng nhằm bảo đảm chất lượng mua thuốc, vật tư y tế và thông báo với cơ quan bảo hiểm xã hội về trường hợp người bệnh tự mua;
Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có đủ thuốc, vật tư y tế cung ứng cho người bệnh vì lý do chủ quan của sơ sở khám chữa bệnh, cơ sở khám bệnh chữa bệnh chịu trách nhiệm theo quy định của hợp đồng khám bệnh chữa bệnh BHYT và quy định pháp luật về đấu thầu...
Liên quan đến việc khắc phục tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế, từ hành lang Quốc hội đến các phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội Khóa XV nhiều ĐBQH đã đề nghị Chính phủ tiếp tục giải quyết những vấn đề mang tính gốc rễ của vấn đề này.
ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan (đoàn Tp.HCM) cho biết, tình trạng bệnh nhân phải tự mua thuốc vẫn xảy ra, theo đó, đặt câu hỏi về trách nhiệm của bảo hiểm y tế (BHYT) trong vấn đề này. Bà Phong Lan khẳng định: “Đây là quyền lợi của người dân và không cung ứng được thì là lỗi của chúng ta”.
Tại phiên chất vấn Bộ trưởng các Bộ thuộc nhóm lĩnh vực: Khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế… ngày 8/11, Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) tranh luận với Bộ trưởng Bộ Y tế, sau khi nghe Bộ trưởng trả lời liên quan vấn đề bệnh nhân đi viện phải mua thuốc bên ngoài. Thời gian qua, nhiều cử tri nhắn tin phàn nàn về việc bệnh nhân đi viện gặp khó khăn khi phải mua thuốc bên ngoài.
Đại biểu dẫn lời Bộ trưởng nhắc đến nguyên tắc mọi quyền lợi bệnh nhân phải được đảm bảo, người tham gia bảo hiểm y tế phải được đảm bảo. Đại biểu cho rằng đây là một yêu cầu hết sức chính đáng.
Việc thiếu thuốc trong cơ sở khám chữa bệnh rất cấp thiết và xảy ra từ lâu. Người bệnh đi vào viện rất khó khăn nên "thuốc kê đơn bên ngoài rất đắt và không phải ai cũng mua được", đặc biệt với người khó khăn.
Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Y tế chỉ đạo phối hợp với cơ quan BHYT có giải pháp kịp thời cho bệnh nhân khi tham gia bảo hiểm, khám chữa bệnh. Đặc biệt, đảm bảo quyền lợi cho bệnh nhân nghèo, có điều kiện kinh tế khó khăn.