Thực tế, nhiều người vẫn chưa ý thức được rằng việc dựng rạp lấn chiếm lòng đường tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn cho chính gia đình mình và người tham gia giao thông. Từ trước đến nay, nước ta đã xảy ra không ít vụ việc phương tiện giao thông lao vào rạp hiếu, hỷ.
Ngày 10/3/2019, tại Km15 trên Quốc lộ 70 đoạn qua xã Thịnh Hưng (huyện Yên Bình, Yên Bái), xe đầu kéo mang biển kiểm soát 19C-074.70 kéo theo rơ-moóc chạy theo hướng Phú Thọ - Yên Bái đã va chạm với xe tải mang biển kiểm soát 21K-4341 đi chiều ngược lại. Sau đó, xe đầu kéo mất lái, đâm vào một rạp đám cưới dựng trên đường. Chiếc xe chỉ dừng lại hẳn khi lao vào một hố gần khu vực này. Sự việc khiến nhiều người trong đám cưới hoảng hốt bỏ chạy, may mắn không có thiệt hại về người.
Một vụ tai nạn khác xảy ra vào đầu tháng 9/2022, clip ghi lại hình ảnh xe container tông vào rạp đám cưới dựng giữa đường ở Hải Dương gây xôn xao dư luận. Sự việc xảy ra tại khu vực cầu Mây (cầu vượt sông Kinh Môn nối huyện Kinh Môn với huyện Kim Thành, Hải Dương). Tại thời điểm xảy ra va chạm, rất may không có người trong rạp nên không ghi nhận thiệt hại về người.
Gần đây nhất, vào ngày 31/12/2024, tại km0+100 đường tỉnh 392, khu 1 thị trấn Kẻ Sặt, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương, ông Vũ Đình H. - Chánh thanh tra huyện Bình Giang điều khiển xe ô tô mang biển kiểm soát 34A-707.xx theo hướng từ Phủ đi Kẻ Sặt đã lao vào rạp đám tang được gia đình ông Đ.V. T. (58 tuổi, trú tại khu 1, thị trấn Kẻ Sặt, huyện Bình Giang) dựng trước cửa nhà làm 5 người bị thương.
Theo lực lượng chức năng, nguyên nhân tai nạn do lái xe thiếu quan sát, tông vào rạp đám tang dựng phía đối diện với hướng ô tô di chuyển. Qua kiểm tra, ông H. cũng có nồng độ cồn vượt mức cho phép. Ngoài ra, nguyên nhân cũng xuất phát từ việc hộ gia đình ông Đ.V. T. dựng rạp trên lòng đường.
Sau vụ tai nạn, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương đã giao Công an huyện Bình Giang và cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương điều tra, xử lý nghiêm cá nhân vi phạm theo quy định pháp luật; đồng thời yêu cầu UBND huyện Bình Giang làm rõ, xem xét trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc để người dân dựng rạp đám tang dưới lòng đường.
Nhận định về vụ việc, TS. Luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho biết, hậu quả của vụ tai nạn giao thông này là rất nghiêm trọng, gây thương tích cho nhiều người. Hơn nữa, danh tính của người điều khiển phương tiện lại là Chánh Thanh tra của một huyện và đang vi phạm nồng độ cồn.
Theo luật sư Cường: “Cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn cũng như hậu quả để xem xét xử lý người điều khiển xe theo quy định của pháp luật. Nếu hành vi được xác định là thiếu chú ý quan sát dẫn đến tai nạn xảy ra và hậu quả là nghiêm trọng, thương tích của nạn nhân từ 61% trở lên thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và có thể sẽ bắt tạm giam với người điều khiển phương tiện gây tai nạn giao thông về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo quy định tại khoản 2, điều 360 Bộ luật Hình sự. Người vi phạm có thể bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm.
Nếu thương tích của nạn nhân từ 61% trở lên và hậu quả là nghiêm trọng cùng hành vi vi phạm nồng độ cồn thì người vi phạm sẽ phải đối mặt với hình phạt lên tới 10 năm tù. Bên cạnh đó, vị cán bộ này sẽ bị xem xét xử lý kỷ luật, có thể sẽ bị áp dụng mức kỷ luật cao nhất là cách chức, buộc thôi việc do vi phạm pháp luật nghiêm trọng”.
Luật sư Cường cũng cho rằng, trách nhiệm có thể không chỉ thuộc về mình tài xế gây tai nạn nếu trong trường hợp việc dựng rạp đám tang ở lòng đường chưa được xin phép theo đúng quy định. Việc dựng rạp không thuộc trường hợp được thuê, được cơ quan có thẩm quyền cho phép thì đó là hành vi lấn chiếm lòng đường, gây cản trở giao thông đường bộ. Người thực hiện hành vi này cũng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy thuộc vào lỗi vi phạm cũng như hậu quả của hành vi vi phạm.
Chính quyền địa phương cần quản lý, đẩy mạnh tuyên truyền để người dân chấp hành luật lệ an toàn giao thông, không lấn chiếm lòng đường để tổ chức đám tang, đám cưới cũng như các dịp kỷ niệm.
Luật sư Cường thông tin thêm, theo quy định tại khoản 4 Điều 1, Nghị định 100/2013/NĐ-CP, pháp luật cho phép sử dụng tạm thời một phần hè phố không vào mục đích giao thông trong các trường hợp sau:
- Tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá 30 ngày; trường hợp thời gian sử dụng tạm thời lớn hơn 30 ngày phải được Bộ Giao thông vận tải (đối với quốc lộ) hoặc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (đối với các hệ thống đường địa phương) chấp thuận;
- Tổ chức đám tang và điểm trông, giữ xe phục vụ đám tang của hộ gia đình; thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá 48 giờ, trường hợp đặc biệt không được quá 72 giờ;
- Tổ chức đám cưới và điểm trông, giữ xe phục vụ đám cưới của hộ gia đình; thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá 48 giờ...
Ngoài ra, vị trí hè phố được phép sử dụng tạm thời không vào mục đích giao thông phải đáp ứng đủ các điều kiện dưới đây:
- Phần hè phố còn lại dành cho người đi bộ có bề rộng tối thiểu đạt 1,5 mét;
- Hè phố có kết cấu chịu lực phù hợp với trường hợp được phép sử dụng tạm thời.
Như vậy, việc dựng rạp đám cưới, đám ma được cho là hợp pháp thì phải đáp ứng tất cả các điều kiện sau:
- Chỉ được dựng rạp đám cưới, đám ma trên vỉa hè, không được dựng rạp dưới lòng đường.
- Thời gian dựng rạp đám cưới trên vỉa hè không quá 48 giờ; thời gian dựng rạp đám ma trên vỉa hè quá 48 giờ, trường hợp đặc biệt không được quá 72 giờ.
- Phải đảm bảo phần vỉa hè còn lại dành cho người đi bộ có bề rộng tối thiểu đạt 1,5 mét.
- Phải thông báo với Ủy ban nhân dân xã, phường, trị trấn sở tại trước khi sử dụng tạm thời một phần vỉa hè.
- Việc sử dụng tạm thời một vỉa hè phố để dựng rạp đám cưới, đám ma không được gây mất trật tự, an toàn giao thông.
Vụ tai nạn giao thông này sẽ là bài học cho nhiều người về ý thức chấp hành pháp luật, về công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Dẫu biết rằng, việc dựng rạp đám tang, đám cưới theo đúng quy định có thể gây bất tiện cho một số gia đình, nhưng mỗi người dân hãy tuân thủ quy định của pháp luật để đảm bảo an toàn cho chính bản thân và người khác. Nếu điều kiện địa hình không đáp ứng đủ nhu cầu, các gia đình có thể linh động tổ chức hoặc dựng rạp tại các khu đất trống, mượn nhà văn hóa, phòng sinh hoạt cộng đồng khu dân cư,… hoặc các khu tiện ích chung phù hợp với quy định của pháp luật.
