Năm nào đó, nếu tôi nhớ không nhầm là cách đây khoảng 5, 6 năm, mấy ông công an, có 2 tướng, bảo kê cho đường dây đánh bạc rất khủng của Phan Sào Nam và Nguyễn Văn Dương. Dương là Chủ tịch HĐTV Công ty đầu tư phát triển an ninh công nghệ cao thì thôi y... đánh bạc và tổ chức đánh bạc còn có lý, vì nó liên quan... nghiệp vụ. Nhưng 2 ông tướng công an, một ông là Tổng Cục trưởng Tổng cục cảnh sát, và ông nữa là Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thuộc Tổng cục cảnh sát thì quả là bất ngờ.
Nó là một trong những nghịch lý rất lớn trong đời sống.
Thì cũng như vừa rồi một loạt các vị lãnh đạo thành củi. Trước khi thành củi, các vị ấy là những quý ông mũ cao áo dài, bệ vệ lên xe xuống bục, rao giảng, dạy dỗ, học tập vân vân, một tiếng nói ngàn người nghe. Uỵch phát, các vị ấy cũng như... củi thôi, vào lò xếp chung với các loại tội phạm khác, có cả những người vừa nghe các ông rao giảng hôm trước, có người từng được/ bị các ông ký quyết định kỷ luật.
Cũng như thế, giữa lúc toàn xã hội đang oằn lưng đối phó với Covid, một nhóm cán bộ cấp cao, một mặt chỉ đạo chống dịch như đúng rồi, mặt kia, nhận tiền ngon ơ, nhận nhiều, rất nhiều, thản nhiên như nhận... tiền hối lộ.
Nhiều lắm, những nghịch lý đau xót như thế.
Còn có những nghịch lý hài hước nữa.
Hôm nọ một số báo đưa tin “Chuyên gia tài chính bị hacker "thổi bay" nửa tỷ đồng trong tài khoản”. Cụ thể, vị chuyên gia này thường xuyên khuyến nghị người dân bảo mật thông tin, mới đây đã bị hack mất gần 500 triệu đồng trong tài khoản ngân hàng.
Thì nó quá hài hước chứ còn gì nữa ạ?
Nó không phải lỗi của vị chuyên gia này, bởi vị ấy không làm gì cả. Nó là do bọn hacker quá giỏi. Bọn lừa đảo sử dụng Internet banking, cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân mạo danh chủ tài khoản, hai lần yêu cầu ngân hàng cấp mật khẩu mới.
Kết quả, ngân hàng gửi tin nhắn là mã OTP vào số điện thoại vị này nhưng thực tế một người khác có số điện thoại trùng khớp với số điện thoại ông ấy lại nhận được mã OTP. Còn điện thoại của chủ nhân đích thực thì không nhận được tin nhắn mã OTP.
Phải nói chưa bao giờ tội phạm mạng lại hoạt động nhiều, dày đặc và “giỏi” như bây giờ. Nó giúp tăng tỉ lệ “trí thức” trong đội ngũ tội phạm. Đúng là muốn làm hacker thì phải học, ít nhất là giỏi tin học, rồi giỏi cả đóng kịch, xử lý tình huống nữa. Thì cũng như giờ trong nhà tù của ta, tỉ lệ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, tăng cao đáng kể. Có người hài hước còn chế ra cả cái báo cáo của các trại giam về trình độ nhận thức của tù nhân hiện tại, nó được “nâng cao một bước” so với cách đây vài chục năm.
Tất nhiên ai cũng biết rằng, bây giờ con người có tới mấy không gian sống, trong đó có không gian mạng. Trong đời thường có gì thì trên không gian mạng có thứ ấy, thậm chí cao hơn, như trình độ tội phạm tôi vừa kể. Và chúng ta nhiều khi chưa theo kịp sự phát triển của không gian mạng để ứng phó. Nó có từ cả hai phía, một phía là nạn nhân vừa thiếu hiểu biết và có cả một số tham.
Mới nhất, một phụ nữ ở thị trấn Cam Lộ, tức là ở đô thị, có hiểu biết, suýt bị lừa gần trăm triệu. Lại cũng một nhóm mặc trang phục cảnh sát và viện kiểm sát gọi video cho chị này, nói chị liên quan tới một vụ án ma túy, giờ phải lập tài khoản mới, và chuyển hết tiền vào đấy để cơ quan chức năng “giữ”, xác minh xong thì trả lại, không thì bị bắt ngay. Thế là thun thút nghe, tới ngân hàng gom hết tiền theo yêu cầu của chúng. Nhân viên ngân hàng thấy nghi, hỏi rõ ngọn ngành rồi thông báo là chị sắp bị lừa. May chị này tỉnh ngay, chứ trước đó, nhiều người còn cãi lại rất căng, dẫn điều luật này điều luật kia, nói chỗ này không làm tôi đi chỗ khác rồi tôi... kiện. Nhân viên ngân hàng phải mời công an ra “thẽ thọt khuyên giải” chán rồi mới tỉnh.
Thì cũng vì như thế mà xảy ra vụ chị Chủ tịch huyện Nhơn Trạch bị lừa tới 171 tỉ đồng mà tôi đã đề cập trong bài trước. Nhưng chị này khác những người dân khác, là chị là lãnh đạo mà vẫn bị lừa thì làm sao mà bảo vệ dân của mình. Và nữa, chị rất nhiều tiền, chứ những người dân đen kia, bị lừa một cú là mất hết, sạch sành sanh tiền chắt bóp tích lũy cả đời. Mà như đã nói, bọn hacker ấy, đa phần là trẻ và có học, thế mà chúng nỡ ác tới thế? Nhẽ trong chúng không có một chút tình người. Nhẽ bọn chúng, đi đường gặp những hoàn cảnh cơ nhỡ, khó khăn mà không động lòng trắc ẩn để giúp đỡ...
Rồi rất nhiều phụ nữ nhận được lời “đề nghị giúp đỡ” từ những anh tây đen nào đó, có rất nhiều của hồi môn, giờ cần... vợ để giữ tiền, thế mà rồi cun cút chuyển tiền cho các “mối tình câm” này.
Phía kia là chính những chủ thể sử dụng công nghệ đã chưa lường hết những tình huống bị tội phạm lợi dụng những lỗ hổng bảo mật, mà việc mất tiền của vị chuyên gia kia là ví dụ. Tất nhiên cũng như ngoài đời thực, nhiều cái lường trước được, nhưng cũng nhiều cái phải xảy ra rồi mới có thể điều chỉnh. Thì nó như cái đường cao tốc hai làn ở nước ta ấy, sau hàng loạt vụ tai nạn xảy ra ở “cao tốc 2 làn” Cam Lộ- La Sơn thì chúng ta mới giật mình, và giờ thì, bắt đầu từ ngày 4/4, cấm xe tải 6 trục trở lên, và xe chở khách trên 30 người không được chạy ở đấy, chuyển lại về quốc lộ 1, đồng nghĩa với các xe còn lại vẫn nơm nớp mỗi khi chạy trên cao tốc ấy.
Tất nhiên có sự nơm nớp đồng nghĩa với sẽ chạy cẩn thận, hy vọng thế, và cũng hy vọng vì thế mà tai nạn sẽ ít hơn hoặc không còn nữa. Nó còn nghịch lý ở chỗ gọi là cao tốc nhưng tốc độ cho phép chạy thấp hơn quốc lộ một có dải phân cách bê tông cứng.
Nghịch lý, mặt nào đấy nó là mâu thuẫn, mà như có người nói, mâu thuẫn chính là động lực phát triển xã hội. Nhưng tất nhiên, đấy là lý thuyết, tốt nhất là, chúng ta không để xảy ra các nghịch lý, nhất là các nghịch lý hài hước, dẫu hài hước là phải cười, phải vui, nhưng có nhiều nghịch lý hài hước vui không nổi...
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
