Theo báo cáo của tỉnh Lạng Sơn, hiện tượng các xe hàng nông sản dồn về cửa khẩu Tân Thanh tăng đột biến bắt đầu từ ngày 15/10.
Nếu như trước đây, trung bình số lượng xe chở hàng xuất khẩu thông quan khoảng từ 80-150 xe/ngày, thì nay tăng đột biến khoảng trên 250 xe/ngày, chủ yếu là thanh long và một số mặt hàng nông sản khác từ các tỉnh như Bình Thuận, Long An, Tây Ninh, Ninh Thuận, Gia Lai, Tiền Giang…
Tính đến 19h ngày 18/10, số lượng phương tiện còn tồn đọng tại của khẩu khoảng 500 xe. Báo cáo này cũng nêu rõ, hiện tượng các xe hàng nông sản ùn ứ khi làm thủ tục thông quan bắt nguồn từ ngày 12/10 khi lực lượng Hải quan Trung Quốc đưa vào áp dụng hệ thống kiểm tra, giám sát toàn bộ quy trình hàng hóa nhập khẩu.
Cụ thể, lực lượng chức năng phía Trung Quốc tăng cường kiểm tra, giám sát tại cổng kiểm soát số 1 đối với phương tiện ô tô, kể cả xe không hàng và có hàng của Việt Nam qua cửa khẩu Tân Thanh vào Trung Quốc, như việc gắn camera, máy soi,... để kiểm tra xe hàng và cả lực lượng thực thi quản lý, kiểm soát của Trung Quốc tại cổng xe nhập cảnh.
Điều này khiến thời gian làm thủ tục thông quan tăng đáng kể (trước đây việc thông quan không quá 2 phút/xe thì nay mất khoảng 6-7 phút/xe). Thế nên, trung bình một ngày tối đa chỉ thông quan được 120-150 xe, so với lúc cao điểm trước đây là 300 xe/ngày.
Trước tình hình này, Chi cục Hải quan Tân Thanh cho biết đã làm việc với cơ quan chức năng Trung Quốc. Sau cuộc làm việc, lượng hàng hoá được thông quan đã có những chuyển biến, song tiến độ vẫn rất chậm. Và cho đến thời điểm này, ở khu vực cửa khẩu Tân Thanh vẫn còn tồn đọng trên 500 xe hàng.
Trao đổi về vấn đề này, ông Tôn Văn Hà - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) cho biết, trong 19/10, đơn vị mới làm thủ tục xuất khẩu cho 185 xe hàng với thời gian thông quan nhanh hơn, trung bình khoảng từ 3-5 phút/xe. “Đơn vị cũng bố trí cán bộ túc trực làm thủ tục và thông quan hàng hoá, tránh thiệt hại cho DN” – ông Hà cho biết.
Cục Hải Quan Lạng Sơn cũng cho biết, trong bối cảnh này, để giải tỏa ùn tắc cho hàng hóa nông sản tại Cửa khẩu Tân Thanh, Cục cũng phối hợp với các lực lượng trên địa bàn trực tiếp hội đàm với lực lượng chức năng bên phía Trung Quốc nhằm tìm cách tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho DN có thể thông quan, giải phóng hàng hóa trong thời gian sớm nhất.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến cũng đã có buổi kiểm tra thực tế và làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn cuối tuần qua.
Tại buổi làm việc, UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, đã thành lập đoàn công tác tiến hành trao đổi, làm việc với các lực lượng chức năng phía Trung Quốc, đề nghị đẩy nhanh tiến độ kiểm tra, giám sát hàng hóa; không thực hiện kiểm tra, giám sát tại cổng cửa khẩu mà chỉ thực hiện khi xe hàng đã vào bãi tập kết, đồng thời kéo dài thời gian làm thủ tục thông quan tới 21 giờ (giờ Hà Nội).