Chính phủ Mỹ ngừng hoạt động, nền kinh tế thiệt hại thế nào?

Đổ lỗi cho nhau khi chính phủ ngừng hoạt động

Chính phủ Mỹ đóng cửa sau nửa đêm 19/1 (trưa 20/1, giờ Việt Nam), sau khi dự luật chi tiêu tạm thời không vượt qua được ải Thượng Viện. 

Mặc dù được Hạ viện thông qua, nhưng dự luật chi tiêu tạm thời không được Thượng viện thông qua với tỷ lệ phiếu sít sao, 50 phiếu ủng hộ và 48 phiếu phản đối trong khi cần tối thiểu 60 phiếu ủng hộ. Các nghị sĩ đã làm ngơ trước những nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm cứu vãn dự luật này. 

Nút thắt nằm ở yêu cầu của phe Dân chủ đòi hỏi giữ các biện pháp bảo vệ nhóm Dreamers, những người nhập cư bất hợp pháp đến Mỹ khi còn nhỏ. Theo Reuters, ông chủ Nhà Trắng chỉ muốn bất kỳ thỏa thuận nào về "những người theo đuổi giấc mơ Mỹ" nói trên được đưa vào một gói dự luật rộng lớn hơn, trong đó có cả biện pháp tăng cường ngân sách cho bức tường biên giới.

Trước đó, Tổng thống Donald Trump cũng chỉ trích Dân chủ đã ưu tiên "những đối tượng nhập cư phi pháp" hơn là các vấn đề quân sự hay an ninh biên giới. Ông Trump cho rằng phe Dân chủ đã có thể "dễ dàng đạt được một thỏa thuận" với phe Cộng hòa nhưng lại lựa chọn việc chính phủ phải "đóng cửa".

Ngược lại, các nghị sĩ Dân chủ cho biết họ đã sẵn sàng nhượng bộ nhưng phe Cộng hoà đã rút khỏi thoả thuận. Lãnh đạo Dân chủ tại Thượng Viện Chuck Schumer chỉ trích ông Trump là "một người đàm phán không đáng tin cậy", rút lui khi hai bên đã vài lần gần đạt được thoả thuận.

Giữa làn sóng đổ lỗi lẫn nhau, một cuộc thăm dò mới của Washington Post/ABC cho thấy 48% người dân Mỹ tin rằng Tổng thống Trump và đảng Cộng hòa của ông phải chịu trách nhiệm hoàn toàn cho tình huống "khóc dở mếu dở" này, trong khi số ý kiến chỉ trích nhằm vào những chính khách Dân chủ là 28%.

Nếu chính phủ đóng cửa 1 tuần, kinh tế Mỹ thiệt hại nặng

Việc chính phủ liên bang bị đóng cửa khiến hàng trăm ngàn nhân viên liên bang sẽ phải nghỉ việc tạm thời và hơn 1,3 triệu quân nhân sẽ vẫn phải thực hiện nhiệm vụ nhưng sẽ không được trả lương. Các nhân viên làm các nhiệm vụ thiết yếu như đảm bảo an ninh quốc gia và an ninh công cộng sẽ tiếp tục làm việc. 
 
Theo giới phân tích, nền kinh tế Mỹ ước tính sẽ bị thiệt hại khoảng 6,5 tỉ USD nếu chính phủ bị đóng cửa chỉ trong một tuần. 

Tượng Nữ thần Tự do không nhận khách tham quan vào thời điểm này nhưng Văn phòng Bưu điện Mỹ vẫn tiếp tục chuyển các gói bưu kiện và thư từ sau khi các nhà lập pháp không thông qua được dự luật chi tiêu, khiến chính phủ liên bang đóng cửa hôm 20-1.

Các nhân viên liên bang, trừ lực lượng an ninh và một số cơ quan thiết yếu khác, đang phải "ngồi chơi xơi nước", trong tình trạng coi như thất nghiệp tạm thời. Các dịch vụ sân bay, bưu điện, các hoạt động an ninh quốc gia, thực thi pháp luật vẫn đang hoạt động. Phần lớn các tòa nhà liên bang đều đóng cửa, nhưng một số vẫn mở.

Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên Chính phủ Mỹ phải đóng cửa do "cuộc chiến" ngân sách tại Quốc hội Mỹ. Lịch sử nước này từng ghi nhận chính phủ đã phải ngừng hoạt động nhiều lần. 

Gần đây nhất, vào năm 2013, cơ quan hành pháp bị "tê liệt" trong 16 ngày do Nhà Trắng và Quốc hội không tìm được tiếng nói chung và không đạt được thỏa hiệp về ngân sách cho những cải cách chăm sóc y tế của Tổng thống Mỹ lúc đó là ông Barack Obama. Trước đó, trong hai năm 1995 - 1996, Chính phủ Mỹ cũng từng phải ngừng hoạt động 21 ngày. 

Tú An (Tổng hợp)