Giữ gìn một nghề quý của dân tộc
Ba Vì là một xã miền núi nằm trên triền núi thuộc huyện Ba Vì với dân số chiếm 98% là người đồng bào dân tộc Dao. Theo người dân nơi đây, vì ở vùng rừng núi nên từ xưa, người dân đã biết tìm đến các cây thuốc trong rừng để chữa bệnh.
Họ làm thuốc chữa bệnh với mục đích trước hết để tự chữa bệnh cho người trong dân tộc mình, sau đó là chữa cho mọi người nhờ vào sự kế thừa tri thức cổ truyền của dân tộc, cũng như kế thừa kinh nghiệm gia truyền của gia đình, giữ gìn một nghề quý của dân tộc.
Với kinh nghiệm lâu năm người dân ở đây rất giỏi bắt bệnh bốc thuốc, giúp người bệnh tai qua nạn khỏi. Hầu hết người dân nới đây được kế thừa rất nhiều bài thuốc từ bố mẹ, đặc biệt là bài thuốc đau chữa đau nhức xương khớp ngày càng được nhiều người ở khắp mọi nơi biết đến, người gần thì đến người xa thì gửi theo bưu điện hay xe ô tô, người nọ mách người kia. Nguồn dược liệu là các loại cây mọc tự nhiên trên rừng xanh. Dân bản trực tiếp trồng và thu hái, cái nào cần sao thì sao, cái nào cần phơi khô thì phơi khô tự nhiên chứ không cần ngâm, tẩm bất kỳ chất bảo quản nào. Dược liệu sau khi được thu hái về sẽ được băm chặt. Sau đó, dược liệu sẽ được rửa sạch và phơi khô nhưng vẫn hoàn toàn đảm bảo được công dụng. Sau công đoạn này, thuốc sẽ được lưu giữ đóng gói một cách cẩn thận.
.jpg)
Để tìm được những vị thuốc quý hiếm ẩn mình trên núi cao đại ngàn, người Dao buộc phải khổ công lặn lội trong rừng sâu, núi thẳm để tìm kiếm. Nghề thuốc muốn duy trì và phát triển được thì không chỉ dừng lại ở việc sử dụng dược liệu để bốc thuốc, mà còn bắt đầu từ công việc tìm kiếm cây thuốc, chế biến, bắt bệnh và bốc thuốc.
Theo kinh ngiệm được tích lũy từ đời này qua đời khác của người Dao, thuốc được sử dụng theo cách thông thường là “sắc thuốc” để uống.
Nghề thuốc trở thành kế sinh nhai
Bao nhiêu năm kiếm sống bằng nghề lên núi hái thuốc, chế biến rồi đem đi các chợ thương mại với khát khao mang những bài thuốc quý của mình đi khắp mọi nơi để cứu người bệnh nên dấu chân của người Dao Ba Vì in khắp mọi nơi từ mũi Cà Mau xa xôi đến Hà Giang địa đầu tổ quốc. Giờ đây, khi danh tiếng thuốc Nam của người dân tộc Dao Ba Vì đã lan xa, nghề thuốc đã được nhiều người biết đến và tin tưởng.
Người Dao nơi đây bốc thuốc tại nhà, đối với người bệnh gần thì đến tận nơi, có người xa thì nhờ lương y gửi theo đường ô tô hoặc bưu điện. Từ đó, nghề thuốc dần dần đã trở thành một kế sinh nhai.
Ý thức được điều đó người dân hàng ngày ngoài việc đi thu hái cây thuốc trong tự nhiên còn trồng thuốc để có nguồn dược liệu phục vụ cho việc duy trì và phát triển nghề. Thôn Yên Sơn của xã đã được công nhận là “Làng nghề thuốc Nam”. Cộng đồng người Dao Ba Vì đã tham gia tích cực vào những hoạt động tập huấn, nâng cao kiến thức và ý thức trách nhiệm cho người dân địa phương.
Có những trường hợp bị đau nhức xương khớp nhưng, nhờ một lần trong chuyến đi công tác chị biết được bài thuốc quý của người Dao chữa bệnh đau nhức xương khớp, chị đã liên hệ để được dùng thuốc, sau một thời gian các triệu chứng kia của chị cứ giảm dần theo thời gian dần dần không còn xuất hiện.
Có những người bị thoái hóa cột sống, chèn rễ dây thần kinh tọa gây ra những cơn đau lưng dữ dội, tê dại xuống hai chân khi dùng bài thuốc người dao những cơn đau đã không còn nữa.
Tìm nhiều thầy thuốc khắp các tỉnh chữa không thành công, một lần nghe người hàng xóm giới thiệu bài thuốc người Dao Ba Vì, anh đã sử dụng liệu trình hơn 3 tháng. Hạnh phúc hơn mong chờ sau 3 tháng, đến nay anh Thanh đã có thể tìm thấy niềm vui trong cuộc sống hàng ngày mà không phải chịu những cơn đau dằn vặt.
Với những bài thuốc đơn giản, hiệu quả mang nét đặc trưng của dân tộc, người Dao xã Ba Vì đã góp phần trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Để biết thêm về bài thuốc dân tộc Dao, bạn đọc có thể liên hệ theo số điện thoại: 0932.284.890 để biết thêm thông tin.
PV
