Cuối cùng thì câu hỏi về sự bất thường trong điểm thi THPT Quốc gia ở Hà Giang bước đầu cũng đã có lời giải đáp từ phía các cơ quan chức năng: Có tiêu cực và đã tìm ra đối tượng gian lận bài thi của thí sinh.
Kết luận này rất sốc nhưng chẳng mấy gây bất ngờ bởi lẽ ai cũng hiểu không thể tự nhiên một học sinh bình thường có học lực chỉ đạt điểm 2,3 nhưng đến những môn thi tốt nghiệp đột biến “nhảy vọt” lên ngưỡng điểm 9, 10. Không thể ngẫu nhiên một bộ phận học sinh ở một tỉnh miền núi xưa nay chưa có nhiều thành tích về học tập bỗng một bước trở thành ngôi sao về điểm trong kỳ thi mang tính quyết định với những đứa trẻ.
Sai phạm hẳn nhiên phải bị xử lý và những kẻ gian lận chắc chắn không thoát khỏi sự trừng phạt của pháp luật. Nhưng dẫu vậy, tội ác của những gian lận này đã và sẽ không thể rửa sạch khi mà nó được đặt trong môi trường giáo dục.
.jpg)
Tỷ lệ điểm từ 8 của cụm thi Hà Giang gần gấp đôi tỷ lệ chung cả nước, trong khi tỷ lệ điểm từ 9 trở lên thậm chí bằng 16 lần chỉ số trung bình. Tỷ lệ điểm giỏi của Hà Giang gấp 23 lần Hà Nội… Những thông tin này đang được truyền đi khắp các trang mạng với tốc độ chóng mặt, được người ta nhắc đến với đủ mọi cung bậc của sự mỉa mai, khinh khi.
Và hẳn nhiên nó như một mũi dao day đi cứa lại vào lòng tự trọng của những người hiền lành, đôn hậu bỗng chốc một ngày bị tổn thương vì những tai bay vạ gió của một bộ phận người gian dối ở địa phương mình.
Trước nay, những tấm gương hiếu học vượt rừng, lội suối đi đến trường, đi tìm cái chữ của những trẻ em vùng cao hay hình ảnh các thầy cô giáo Hà Giang vượt bao khó khăn, trắc trở để đưa cái chữ đến trẻ em nghèo trở thành một phần ký ức đẹp và vô cùng ý nghĩa với bất cứ ai quan tâm đến giáo dục nước nhà. Những hình ảnh này như một thứ tài sản vô giá qua năm tháng bồi đắp nên lòng tự trọng của những con người nơi rẻo cao này. Nó đã từng làm ấm lòng bao người dân thành thị, từng nuôi dưỡng xúc cảm cho biết bao người ở các vùng quê khác. Ấy vậy nhưng rất có thể sau sự gian dối trong kỳ thi tốt nghiệp vừa qua ở tỉnh này, sự tự trọng ấy, phần đời phi thường ấy có thể bị phủ nhận sạch trơn?
Sự tự trọng được tạo ra trong thời gian dài với việc vượt qua bao cơ cực của bao con người. Ấy thế mà chỉ vì sự tham lam và ích kỷ của một nhóm người, sự cơ hội, gian dối trong một thời điểm, mọi nỗ lực có thể bị cào bằng. Đau đớn và xót xa lắm chứ.
Cứ nghe những lời day dứt ruột gan của một vị phụ huynh 12 năm nuôi con ăn học với bao mồ hôi nước mắt, con mới đạt được 21 điểm trong kỳ thi vừa qua ở Hà Giang trước “cơn bão” dư luận mà không khỏi xót xa: "Con học tại trường chuyên, cháu học ngày học đêm trước kỳ thi, lực học tốt và kết quả thi được 21 điểm. Con em chúng tôi học thật, thi thật….Vậy mà… những thông tin về những bất thường tại địa phương, là cha mẹ chúng tôi xót xa lắm chứ".
Sóng gió nào cũng có thể qua đi với người đã trưởng thành. Nhưng với những đứa trẻ ngày đêm nỗ lực để đạt được kết quả cao trong kỳ thi này, thì thông tin có gian dối trong kỳ thi quả thực như một liều thuốc đắng ám ảnh khôn nguôi. Bao mồ hôi, nước mắt và công sức, đạt kết quả cao trong điều kiện đề thi khó như năm nay, những đứa trẻ đáng nhẽ phải vui mừng, hãnh diện thì giờ đây lại phải mang những nỗi lo… từ trên trời rơi xuống.
“Lên mạng xã hội, chúng em bị các bạn ở địa phương khác miệt thị. Các bạn nói ở Hà Giang người ta lấy tiền để mua điểm, họ quy chụp cho tất cả các bạn tại Hà Giang đều như vậy. Em rất buồn, các bạn của em cũng vậy. Sắp tới, em sẽ xuống Hà Nội để học. Em chưa hình dung ra các bạn sẽ nhìn những sinh viên đến từ Hà Giang như em với ánh mắt như thế nào?”, một học sinh Hà Giang đạt 18 điểm trong kỳ thi vừa qua chia sẻ.
Câu nói “Em chưa hình dung ra các bạn sẽ nhìn những sinh viên đến từ Hà Giang như em với ánh mắt như thế nào” của cô bé cứ day dứt trong lòng tôi mãi. Nỗi lo của em không phải vô cớ. “Tai tiếng” giờ đã lan khắp cả nước. Có lẽ giờ nhắc đến Hà Giang điều người ta nhớ nhất… là vụ điểm thi cao bất thường. Với những người đầy lòng tự trọng thì còn gì đau xót hơn đây. Với những đứa trẻ thị phi càng là điều nghiêm trọng hơn.
Có những thành tích khiến người ta ngẩng cao đầu, cũng có những kết quả khiến người ta phải cúi mặt. Nhưng có lẽ trái khoáy nhất là khi đạt kết quả tốt nhưng những cô cậu học trò vẫn phải nghĩ ngợi, vẫn phải e dè trước sự soi mói của búa rìu dư luận. Giá như không có “cơn sốt” điểm cao lạ thường kia, nhiều cô cậu học trò Hà Giang không còn phải suy tư.
Giá không có những điểm cao ấy, những điểm 10 độc ác ?!
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả
Vũ Thu Hương
