Theo ghi nhận của PV, khu sinh thái Vườn Xuân nằm tại km 11 đường Bắc Thăng Long – Nội Bài (thôn Nhuế, xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội). Phía ngoài khu sinh thái này được xây dựng hàng rào bằng gạch, bê tông chắc chắn cùng cổng vào lớn, phía bên trong có một ngôi nhà 2 tầng kiên cố theo kiến trúc nhà sàn được xây dựng, bên ngoài ô tô đỗ tấp nập. Khu sinh thái này nằm ngay đầu cổng thôn Nhuế, cạnh đường quốc lộ 2. Được biết, công trình này có chủ đầu tư là bà Nguyễn Thị Ngân (SN 1962, trú tại thôn Nhuế, xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội). Theo người dân xung quanh, quần thể này được xây dựng làm nhà hàng, quán ăn.
Trao đổi với PV Diễn đàn pháp luật, ông Nguyễn Hữu Hải – Cán bộ trật tự xây dựng xã Kim Chung cho biết khu sinh thái nói trên là công trình miễn phép xây dựng, nằm trên đất nông nghiệp công do UBND xã Kim Chung quản lý.
“Trước đây gọi là quỹ đất công ích và được giao khoán chứ không phải là đất nông nghiệp theo Nghị định 64. Người ta có hợp đồng ký với UBND xã từ khoảng năm 1994 theo hợp đồng 5 năm một lần. Bây giờ chủ đầu tư đang thực hiện theo hợp đồng số 44 ký ngày 29/8/2019”. – ông Hải cho biết.
Cũng theo vị cán bộ xã Kim Chung, khu sinh thái Vườn Xuân được thực hiện trong đề án xây dựng mô hình trang trại. Căn cứ vào đó, UBND huyện Đông Anh đã phê duyệt cho chủ đầu tư thực hiện mô hình trang trại theo quyết định số 1310. Sau đó, UBND huyện Đông Anh tiếp tục đồng ý cho chủ đầu tư xây dựng công trình nhà trồng hoa lan và nhà trưng bày sản phẩm bằng công văn số 141.
Ngày 10/6/2019, do chủ đầu tư có xây dựng các công trình sai phạm, UBND xã Kim Chung đã lập biên bản vi phạm hành chính, buộc chủ đầu tư khắc phục hậu quả, tháo dỡ. Ngày 26/9/2019, xã đã phối hợp với cơ quan chức năng huyện Đông Anh kiểm tra hơn 20 hạng mục của chủ đầu tư. “Hiện trạng giờ còn 13 công trình, trong đó theo xác minh thì có những công trình tồn tại từ năm 2001; 4 công trình mới là công trình được thực hiện theo phương án bổ sung của mô hình” – ông Nguyễn Hữu Hải nói.
Thế nhưng, khi PV đề nghị được tiếp cận hồ sơ, tư liệu liên quan thì ông Hải không cung cấp được bất kì văn bản nào. PV Diễn đàn pháp luật cũng đã đến đặt lịch làm việc tại UBND huyện Đông Anh nhưng chưa nhận được câu trả lời.
Như vậy, khu sinh thái Vườn Xuân đã vi phạm trong một thời gian dài và UBND xã Kim Chung đã tiến hành lập biên bản và bắt buộc chủ đầu tư khắc phục hậu quả, tháo dỡ công trình vi phạm. Nhưng theo quan sát của PV, khu sinh thái này vẫn đang hoạt động bình thường, có dấu hiệu biến tướng kinh doanh nhà hàng, quán ăn với những công trình xây bằng bê tông kiên cố thay vì chấp hành đúng mô hình trang trại.
Điều 132 Luật Đất đai năm 2013 quy định: Căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.
Theo Điều 74 Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành luật đất đai có quy định cụ thể về hạn mức giao đất như sau:
“1. Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn được sử dụng vào các mục đích sau:
a) Để xây dựng các công trình công cộng của xã, phường, thị trấn bao gồm công trình văn hóa, thể dục, thể thao, vui chơi, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang, nghĩa địa và các công trình công cộng khác theo quy định của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
b) Để bồi thường cho người có đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng quy định tại điểm a khoản này;
c) Để xây dựng nhà tình nghĩa.
2. Đối với diện tích đất chưa sử dụng vào các mục đích quy định tại khoản 1 Điều này thì Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo hình thức đấu giá để nhận thầu. Thời hạn sử dụng đất đối với mỗi lần thuê không quá năm (05) năm.”
Theo Khoản 3 Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014, các công trình được miễn giấy phép xây dựng gồm:
Công trình bí mật nhà nước, công trình xây dựng theo lệnh khẩn cấp và công trình nằm trên địa bàn của hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên;
Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư;
Công trình xây dựng tạm phục vụ thi công xây dựng công trình chính;
Công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị nhưng phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận về hướng tuyến công trình;
Công trình xây dựng thuộc dự án khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và được thẩm định thiết kế xây dựng theo quy định của Luật này;
Nhà ở thuộc dự án phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có quy mô dưới 7 tầng và tổng diện tích sàn dưới 500 m2 có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
Công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong công trình không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng tới môi trường, an toàn công trình;
Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc;
Công trình hạ tầng kỹ thuật ở nông thôn chỉ yêu cầu lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng và ở khu vực chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn được duyệt;
Công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt; nhà ở riêng lẻ ở nông thôn, trừ nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa;
Diễn đàn pháp luật sẽ tiếp tục thông tin về sự việc.
