Năm 1956 Thư viện Hà Nội ra đời với tên gọi ban đầu là Phòng đọc sách nhân dân, ba năm sau, năm 1959 đổi tên thành Thư viện nhân dân Hà Nội và chuyển về trụ sở về 47 phố Bà Triệu, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội cho đến tận bây giờ.
Năm 2008 Thư viện Hà Nội khánh thành trụ sở xây mới với hai khối nhà cao 9 tầng có tổng diện tích sàn 6178 m2 mô phỏng hình ảnh trang sách mở như ôm lấy dòng chảy vô tận của tri thức nhân loại. Đây cũng là một trong những công trình văn hóa chào mừng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Thư viện Hà Nội do UBND thành phố Hà Nội quyết định thành lập là đơn vị sự nghiệp công lập, chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và hoạt động của UBND thành phố và Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hà Nội đồng thời chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Nhưng thay vì chuyên tâm thực hiện các nhiệm chính trị do cơ quản lý nhà nước cấp trên giao phó, với vị trí đắc địa có tới 2 mặt tiền trải dài trên các tuyến phố trung tâm của Thủ đô, hàng trăm m2 cơ sở hạ tầng, nhà cửa nằm trong khuôn viên Thư viện Hà Nội bỗng chốc trở thành quán cà phê ăn uống, khiến dư luận không khỏi băn khoăn, đặt ra nhiều câu hỏi cho việc quản lý và sử dụng đất không đúng mục đích ban đầu được cấp?
Theo ghi nhận thực tế của PV PhapluatNet thì diện tích tầng 1 nằm giữa 2 mặt phố Bà Triệu và Trần Hưng Đạo đang được kinh doanh bởi quán cafe Helio, các xe máy xe ô tô vào quán để dọc hai bên lấn chiếm lòng đường và vỉa hè của người đi bộ gây ùn tắc giao thông.
Anh T.T người dân trên địa bàn gần thư viện bức xúc: “Cả một khu tầng 1 chừa mỗi một lối đi còn đâu cả trong cả ngoài người ta cho thuê làm quán cafe hết, ai đọc sách thì phải lên trên tầng phòng bí bách. Mà thư viện là để đọc sách chứ không phải để kinh doanh ấy thế mà bên ngoài biển thư viện vào trong lại là quán cafe, ai không biết còn nhầm đường. Gây mất mỹ quan như vậy mà chả hiểu lãnh đạo ở đây lại để như vậy?”.
Vậy có hay không việc lạm dụng quỹ đất công tại Thư viện Hà Nội nhằm kinh doanh, thu lời bất chính? Nguồn lợi thu được từ những hoạt này hiện do ai quản lý, chi tiêu thế nào? Liệu có hay không “lợi ích nhóm” xung quanh vấn đề này?
Để rộng đường dư luận PV PhapluatNet có liên hệ làm việc với lãnh đạo thư viện Hà Nội. Tại đây, bà Ngô Thị Lý – Phó giám đốc Thư viện Hà Nội cho biết: “Khuôn viên của số 47 Bà Triệu mà trụ sở thư viện Hà Nội đặt ở đây được UBND TP Hà Nội giao theo quyết đinh số 2406-27/05/2015 của UBND TP, và quyết định bổ sung BS-762833-15/12/2015 của sở TN&MT Hà Nội giao đất để tiếp tục sử dụng vào mục đích sự nghiệp”.
“Thư viện Hà Nội không có đất cho thuê và không cho đơn vị nào thuê. Mà chỉ có liên kết hoạt động cafe sách, học hỏi theo các đơn vị thư viện khác trên cả nước, việc liên kết này bên cafe có trả cho thư viện một phần kinh phí. Không gian cho cafe chỉ có 20m2 để làm pha chế, còn toàn bộ không gian còn lại là của bạn đọc tại thư viện ” bà Lý chia sẻ thêm.
Khi PV hỏi vấn đề liên kết kinh doanh này thì thư viện có báo cáo Sở văn hoá thể thao Hà Nội không thì bà Lý trả lời có, tuy nhiên việc Sở văn hoá thể thao Hà Nội có đồng ý hay không thì bà Lý không trả lời.
PV đề nghị được tiếp cân hồ sơ liên quan đến quá trình sử dụng đất, hợp đồng liên doanh liên kết, văn bản báo cáo Sở văn hoá và các tài liệu liên quan thì bà hẹn giao cán bộ thư viện tên Việt cung cấp. Tuy nhiên PV liên hệ anh Việt thì anh lại từ chối cung cấp và phải báo cáo lãnh đạo.
Việc gây khó dễ cho PV khi cung cấp hồ sơ và thực trạng PV ghi nhận khó tránh được việc dư luận đặt ra nhiều nghi vấn: Thư viện Hà Nội “xẻ thịt” đất vàng cho thuê, thu lợi bất chính? Thư viện Hà Nội sử dụng đất sai mục đích?
Đề nghị các cơ quan chức năng liên quan vào cuộc xác minh làm rõ mối liên hệ giữa quán cafe Helio và thư viện Hà Nội ra sao? Hợp tác liên doanh như thế nào? Lợi ích của thư viện từ việc hợp tác đó là gì? Tiền phí thu được sẽ được hạch toán vào đâu? …Và có phương án xử lý dứt điểm đối với các đơn vị sai phạm nếu có.
Theo Điều 147 Luật Đất đai 2013 quy định: Đất xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp:
1. Đất xây dựng trụ sở cơ quan gồm đất trụ sở cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
2. Đất xây dựng công trình sự nghiệp gồm đất xây dựng các công trình sự nghiệp thuộc các ngành và lĩnh vực về kinh tế, văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường, ngoại giao và các công trình sự nghiệp khác.
3. Việc sử dụng đất quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
4. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức được giao đất, cho thuê đất có trách nhiệm bảo toàn diện tích đất được giao, được thuê và phải sử dụng đất đúng mục đích. Nghiêm cấm việc sử dụng đất xây dựng trụ sở cơ quan, xây dựng công trình sự nghiệp vào mục đích khác.
5. Nhà nước khuyến khích việc sử dụng đất vào mục đích phát triển văn hóa, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường.
PhapluatNet sẽ tiếp tục thông tin.
