Ông Đinh Hùng Dũng, phó Tổng giám đốc Lavifood đã có những chia sẻ xung quanh việc hợp tác xây dựng nhà máy, hứa hẹn giải quyết đầu ra cho nông dân trồng củ cải tại khu vực phía Bắc.
- Việc xây dựng nhà máy có ý nghĩa như thế nào?
- Người Hàn Quốc biết cách tấn công vào thị trường có nền văn hóa ẩm thực sử dụng loại nguyên liệu giống với họ như Trung Quốc, Đài Loan, Singapore, hay những nước Hồi giáo như Indonesia, Malaysia. Sản phẩm của họ đạt yêu cầu hội nhập quốc tế. Từ củ cải, người ta có thể làm ra rất nhiều sản phẩm, tạo ra giá trị gia tăng lớn.
Trong tương lai khi nhà máy hoạt động ở Việt Nam thì sản phẩm liên quan đến củ cải, cải thảo, các loại kim chi, rau củ muối chua sẽ xuất hiện và người Việt cũng tham gia vào quá trình sử dụng sản phẩm này. Có thể hiện nay ít doanh nghiệp hoạt động trong ngành này, nhưng hứa hẹn khoảng 5 năm tới, lượng người tiêu dùng tăng, những ông lớn cũng sẽ nhảy vào, lúc đó tính cạnh tranh sẽ cao hơn. Càng cạnh tranh người nông dân càng có lợi.
- Sản phẩm đầu ra của nhà máy là gì?
- Nhà máy liên doanh giữa Lavifood và ILMI đặt tại khu công nghiệp VSIP ở Hải Dương, có công suất 15.000 tấn thành phẩm mỗi năm. Nông dân trồng nhiều loại rau củ và giống khác nhau nên sản phẩm của nhà máy đa dạng, chủ yếu là củ cải, cải thảo, dưa leo, cà rốt...
Với củ cải đường kính lớn thì làm sản phẩm cuốn, thay cho lá xà lách mà người Việt thường sử dụng). Loại có đường kính nhỏ hơn và ngắn sẽ cắt sợi mỏng, có thể muối chua hoặc để ăn sống như dưa leo, làm kim chi, phơi khô, sấy khô rồi muối... Từ các loại củ này có thể làm đến hàng trăm sản phẩm.
Quy cách bao bì sản phẩm cũng tính đến sự thuận tiện trong sử dụng, phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng trong bối cảnh cuộc sống nhộn nhịp, bận rộn, mang tính chất công nghiệp.
- Dự kiến thời gian hoạt động và năng suất của nhà máy?
- Tháng 8/2018, nhà máy bắt đầu khởi công xây dựng, đến tháng 5/2019 là có thể đi vào hoạt động. Với công suất 15.000 tấn thành phẩm mỗi năm thì vùng trồng nguyên liệu cần khoảng 600 hecta, gồm củ cải, dưa leo, cải thảo, cà rốt. Trong đó củ cải chiếm khoảng 2/3, trung bình nguyên liệu cần khoảng 60.000-70.000 tấn củ cải.
- Ý kiến của ông như thế nào về việc giá thu mua nông sản luôn biến động?
- Chúng ta giải cứu củ cải, các loại rau, thịt heo... Tuy nhiên, giả sử giải cứu được số lượng đó thì cũng chỉ mới một phần nhỏ thôi, gốc rễ vẫn chưa giải quyết được. Xã Tráng Việt hiện nay đã được các ban, ngành, doanh nghiệp, chung tay giải cứu 1.500 -2.000 tấn củ cải. Giờ còn sót lại khoảng hơn trăm tấn, công ty sẽ mua hết.
Chiến lược ngắn hạn hoặc dài hạn có thể còn nhiều vấn đề phải giải quyết, nhưng theo tôi, để giải quyết được vấn đề gốc rễ cần phải có nhà máy chế biến. Điều đó sẽ giúp tiêu thụ nguyên liệu của nông dân trồng và tạo sự ổn định, thứ hai là sẽ làm tăng giá trị của củ cải thô, thành phẩm cuối cùng, giá trị tăng cao có thể tiêu thụ ở trong nước và có thể xuất khẩu.
Cùng một lúc chúng ta giải quyết được 2 vấn đề vừa công nhân vừa nông dân, còn ở góc độ thương mại, chúng ta đã đa dạng hóa sản phẩm để có thể hòa vào dòng thương mại thế giới.
- Giá trị của củ cải giúp bà con hưởng lợi như thế nào?
- Nếu chúng ta so sánh trồng nhãn đặc sản với củ cải thì đúng là khập khiễng. Tuy nhiên nếu so với cây lúa thì có thể, hoặc với những loại rau củ ở vùng chuyên canh mà nông dân đang trồng, lúc được giá, lúc không, cứ tới mùa vụ thì trồng cho có việc làm mà không biết bán ở đâu, không ổn định thì có thể chuyển đổi cây trồng được. Với cây lúa thì còn liên quan đến vấn đế an ninh lương thực nên phải có quy hoạch chứ không phải trồng củ cải, bỏ cây lúa.
Giá mua củ cải sẽ ký kết trên cơ sở hạch toán cụ thể để thấy được lợi nhuận cho nông dân. Khi cung cấp đúng loại giống chuẩn cần trồng, áp dụng khoa học kỹ thuật dưới hình thức cánh đồng lớn để tăng sản lượng, chất lượng, tiết giảm chi phí các công đoạn trồng trọt theo quy trình, thu hoạch bằng máy móc thì lợi nhuận sẽ tối ưu hóa.
Mỗi năm củ cải có thể trồng 2 vụ, tổng thời gian là 6 tháng, 6 tháng còn lại trồng các loại rau củ khác. Như vậy, nông dân đang có thu nhập thấp trong canh tác rau củ thì đây là chìa khóa để chuyển đổi trên cơ sở hạch toán thực tế khi làm việc với nông dân vận động trồng sau này.
- Vùng nguyên liệu của nhà máy sẽ được quy hoạch như thế nào?
- Dự kiến, các xã, huyện ven sông Hồng đang chuyên canh các loại rau củ đều phù hợp trồng củ cải, không nhất thiết chỉ tập trung ở Hải Dương. Trước mắt, chọn các vùng trồng củ cải sẵn có để làm cơ sở cung cấp nguồn nguyên liệu, bởi nông dân đã quen trồng, hiểu cây củ cải và thị trường, nên dễ dàng tiếp cận việc chuyển đổi. Họ là những người giúp truyền tải sâu rộng hơn tính hiệu quả sau chuyển đổi.
- Kế hoạch mở rộng của nhà máy tại Việt Nam?
- Trước mắt là một nhà máy, trong quá trình liên kết trồng, chúng tôi kết hợp với nông dân và sẽ có đánh giá từng giai đoạn thực hiện. Về mặt lý thuyết thì một nhà máy không đủ. Nếu tăng công suất nhà máy ở Hải Dương để mua nguyên liệu của tất cả các vùng về chế biến thì sẽ bị hạn chế bởi hậu cần logistics, chi phí sẽ tăng, nên có thể phải có các cơ sở vệ tinh ở vùng khác.
- Nhu cầu sử dụng củ cải ở Hàn Quốc như thế nào?
- Nói chung, người Hàn Quốc sử dụng củ cải rất nhiều trong bữa ăn bằng hình thức chế biến đa dạng, ngay cả những cửa hàng bán thức ăn Hàn Quốc tại Việt Nam cũng đều sử dụng.
Ở Hàn Quốc còn sử dụng lá củ cải phơi khô bằng gió chứ không phơi nắng trực tiếp để muối chua, ăn cháo nóng.
- Ông đánh giá thế nào về mức độ thành công của dự án?
- ILMI là công ty chuyên chế biến củ cải, kim chi, các loại rau củ muối chua có uy tín tại Hàn Quốc. Hiện nhà máy bên Hàn Quốc đã hết công suất và họ cũng đang mở rộng thị trường bán sản phẩm sang các nước Đông Bắc Á, Đông Nam Á, đặc biệt Trung Quốc.
ILMI nhận ra một điểm sáng ở Lavifood là ngoài kinh doanh thuần túy, các nhà máy còn quan tâm tới các vấn đề xã hội, gắn liền với người nông dân. Chúng tôi cảm nhận liên doanh Lavifood và ILMI sẽ đi xa được với nhau.
- Nông dân có thể làm giàu từ dự án như thế nào?
- Thật khó để nói đến vấn đề thế nào là giàu, cá nhân tôi chỉ dám so sánh hiệu quả trước và sau. Chúng tôi rất tự tin so sánh tình trạng của người nông dân trước và sau khi hợp tác với chúng tôi sẽ có sự khác biệt theo chiều hướng đi lên. Trước mắt chúng ta phải hạch toán kỹ càng và làm tốt từng giai đoạn theo kế hoạch.
PV