Dự kiến ngày 5/1/2026, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm 55 bị cáo trong vụ án “đưa, nhận hối lộ”, xảy ra tại Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế. Phiên tòa kéo dài khoảng 10 ngày, do Thẩm phán Lưu Ngọc Cảnh làm Chủ tọa. Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thực hành quyền công tố là 5 Kiểm sát viên.
Trong vụ án, ông Nguyễn Thanh Phong và bà Trần Việt Nga (đều là cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm) bị truy tố về tội “Nhận hối lộ”, quy định tại Điều 354 Bộ luật Hình sự.
Cùng tội danh, còn hai cựu Phó cục trưởng Nguyễn Hùng Long và Đỗ Hữu Tuấn, giữ vai trò giúp sức, chỉ đạo tích cực và nhóm hơn 30 cán bộ, chuyên viên của Cục. Bị cáo Nguyễn Thanh Uyên (Giảng viên Đại học) và 20 đồng phạm bị truy tố về tội “Đưa hối lộ”, quy định tại Điều 364 Bộ luật Hình sự.
Theo cáo trạng, trong giai đoạn từ năm 2018 - 2024, sau khi Nghị định số 15/2018/2018/NĐ-CP có hiệu lực, các quy định về đăng ký, công bố sản phẩm đối với nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe vẫn mang tính chất chung chung, chưa cụ thể, chưa kèm theo hướng dẫn chi tiết về quy trình, tiêu chí kỹ thuật và thành phần hồ sơ.
Điều này dẫn đến việc các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, lúng túng khi thực hiện thủ tục công bố sản phẩm; cơ quan thẩm quyền cũng gặp vướng mắc trong quá trình tiếp nhận, kiểm tra và đánh giá hồ sơ.
Trên cương vị là Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Nguyễn Thanh Phong chủ trì cuộc họp cấp ủy, lãnh đạo Cục và thống nhất giao cho Trung tâm Ứng dụng và Đào tạo An toàn thực phẩm và Phòng Quản lý Tiêu chuẩn và Kiểm nghiệm thực hiện nhiệm vụ của Phòng Quản lý sản phẩm thực phẩm trong việc thẩm xét hồ sơ đăng ký bản công bố sản phẩm.
Sau cuộc họp trên và sau khi trao đổi với lãnh đạo các đơn vị, ông Nguyễn Thanh Phong thống nhất chủ trương cho các chuyên viên nhận tiền, ngoài lệ phí quy định trong quá trình thẩm xét đăng ký hồ sơ công bố sản phẩm. Mức tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng/ bộ hồ sơ và trung bình 7 triệu đồng/ hồ sơ.
Thực hiện theo chỉ đạo của Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong, từ năm 2018 - 2024, các chuyên viên Cục An toàn thực phẩm đã nhận tổng số tiền 94,6 tỷ đồng của các tổ chức, cá nhân khi cấp Giấy tiếp công bố sản phẩm thực phẩm và Giấy chứng nhận nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP.
Trong số tiền trên, Nguyễn Thanh Phong bị cáo buộc đã chiếm đoạt gần 44 tỷ đồng, gồm hơn 43,5 tỷ đồng liên quan đến hồ sơ công bố sản phẩm và 330 triệu đồng liên quan đến việc cấp Giấy chứng nhận GMP.
Cụ thể, cựu Cục trưởng thống nhất ăn chia số tiền trái phép thu được. Theo đó, bị cáo Phong được chia từ 2,5 - 3 triệu đồng/hồ sơ do Trung Tâm thẩm xét, từ 1 - 1,5 triệu đồng/hồ sơ do Phòng Quản lý Tiêu chuẩn kiểm nghiệm thẩm xét và từ 1,5 - 2 triệu đồng/hồ sơ do Phòng Quản lý sản phẩm thực phẩm thẩm xét.
Trường hợp Phó Cục trưởng trực tiếp ký giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm thì Phó cục trưởng nhận từ 1,5 - 2 triệu đồng/hồ sơ. Còn ông Phong chỉ nhận từ 1 - 1,5 triệu đồng/hồ sơ.
Trưởng phòng, giám đốc trung tâm 1 - 1,5 triệu đồng/hồ sơ. Phó trưởng phòng, Phó Giám đốc Trung tâm nhận từ 500.000 đến 1 triệu đồng/hồ sơ. Chuyên viên thẩm xét 1 nhận từ 700.000 đồng đến 1 triệu đồng/hồ sơ. Chuyển viên thẩm xét 2 nhận từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng/hồ sơ.
Kết quả điều tra xác định, hành vi của bị can Nguyễn Thanh Phong đủ yếu tố cấu thành tội “Nhận hối lộ”, với vai trò chủ mưu, cầm đầu.
Đối với bị cáo Trần Việt Nga (cựu Phó Cục trưởng, giai đoạn từ tháng 7/2018 đến tháng 9/2024 và sau là Cục trưởng) thường để các hồ sơ quá hạn, không ký duyệt hoặc trả lại hồ sơ với lý do không rõ ràng. Bị cáo Nga yêu cầu cấp dưới quán triệt chuyên viên thu tiền của các cá nhân để đưa cho bị can này ít nhất 2 triệu đồng/ hồ sơ và hưởng lợi hơn 8 tỷ đồng.
Trong quá trình điều tra, Trần Việt Nga được xác định đã thành khẩn khai báo toàn bộ hành vi phạm tội, thể hiện sự ăn năn hối cải và tự nguyện nộp lại 1,5 tỷ đồng trong số tiền đã chiếm đoạt.
Bị cáo Nguyễn Hùng Long (cựu Phó Cục trưởng) nhận 8,6 tỷ đồng để tạo điều kiện cho các cá nhân, tổ chức xin cấp Giấy tiếp nhận và Giấy chứng nhận nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP. Bị cáo Đỗ Hữu Tuấn (cựu Phó Cục trưởng) nhận hối lộ 4,3 tỷ đồng.
Cũng trong vụ án này, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cũng truy tố 21 bị cáo về hành vi đưa hối lộ tổng số 77,4 tỷ đồng. Số tiền đưa hối lộ 27,5 tỷ đồng còn lại đang được Cơ quan Công an tiếp tục điều tra làm rõ.
Hải My (t/h)
