Gió ngoài trời lùa vào lạnh, bố ho giọng đặc sệt cái vị của một người cả đời không dứt ra được điếu thuốc (bố bảo đó là niềm an ủi duy nhất của bố để vượt qua căng thẳng mỗi lúc không có ba mẹ con ở bên, nên tôi cũng không mệt hoài than thở), tôi vội ra đóng cửa sổ, sợ có cơn gió nào vô ý thức bố dậy. Thế mà bố đã tỉnh rồi:
- Con mở cửa sổ ra đi cho bố hút điếu thuốc.
Tôi mở hé cửa, rồi chạy vào châm thuốc cho ông. Rít một hơi dài,vông thả vào tầng không những suy nghĩ vẩn vương như màu khói:
- Con còn nhớ có lần bố từng dạy con rằng cuộc đời rất công bằng nhưng công bằng không có nghĩa là bằng nhau không?.
- Vâng! Con nhớ.
- Và cả việc con sẽ phải làm cả những thứ con không thích.
- Dạ! Con luôn nhớ!.
- Được rồi!. - Ông lại im lặng trầm ngâm trong làn khói của mình.
Những bài học của cuộc đời, chỉ có mỗi ngày được tự mình trải qua, tôi càng thêm ghi nhớ.
Bố tôi dạy cuộc đời vốn rất công bằng, nhưng phải hiểu được rằng công bằng không có nghĩa là bằng nhau, thì con người mới bỏ đi được những tị hiềm, sân si mà sống với nhau trọn tình, vẹn nghĩa.
Ngày bé, tôi thường chỉ chăm chú làm những gì mình thích, nhất định bỏ qua những gì khiến tôi không hài lòng, khó chịu. Có lần, bố thấy tôi kể chuyện đi viện có những bác sĩ tính cách khó chịu quá, con không thích, có những người bạn khó chịu quá, con không thích, có những công việc không giúp ích gì cho con cả, con không thích.
Bố chỉ ôn tồn nhắc nhở: Người làm được những gì mình thích thì họ mới chỉ có cảm giác tự do, còn khi con đủ kiên nhẫn để làm cả những gì con không thích, con sẽ đủ sâu sắc để hiểu được hạnh phúc của sự tự do ấy và thực sự sống với nó. Mọi thứ đến với con trong cuộc đời này đều không có gì là vô nghĩa cả.
Năm thứ 3 đại học, đi phụ mổ ở Việt Đức, ca mổ đêm chưa bắt đầu được bao lâu thì bác sĩ mổ chính nhận được tin mẹ mất. Chú rất bình tĩnh, tiếp tục cùng mọi người trong kíp mổ hoàn thành sau 3 giờ. Mũi khâu cuối cùng vừa dứt, chú xin phép rồi thay đồ thật nhanh đi ra ngoài. Tôi tình cờ nghe tiếng chú khóc nấc nghẹn ở cầu thang, rồi dáng chú vội biến mất cuối hành lang. Hai hôm sau, đã lại thấy chú ở viện, niềm nở với mọi người, và tiếp tục những ca mổ còn đang chờ.
Năm thứ 5 đại học, đi trực một mình ở cấp cứu viện nhiệt đới, chị bác sĩ nội trú đang chuẩn bị mở khí quản cho bệnh nhân uốn ván thì bệnh nhân giường chéo bên trở nặng. Các bác sĩ và nhân viên y tế khác ngay lập tức đến cấp cứu cho bệnh nhân, còn chị hét lên mắng tôi phải tập trung vào công việc đang làm vì thấy tôi lơ đãng nhìn sang bên ấy.
Tôi cùng chị vừa hoàn thành xong thủ thuật thì bệnh nhân trở nặng cũng bắt đầu được sốc điện khử rung, bệnh nhân đêm ấy không may mắn như trên phim thường chiếu. Sáng hôm sau thay đồ, nghe các chị điều dưỡng nói chuyện, tôi mới biết bệnh nhân tử vong khi ấy là ông nội của chị bác sĩ nội trú kia.
Hôm qua, năm đầu tiên đi làm, vừa từ phòng mổ hút mỡ cho bệnh nhân về thấy chị điều dưỡng làm cùng đứng ngoài cầu thang, mắt đỏ hoe. Nhưng ngay sau đó thấy chị vào rửa mặt và tiếp tục hoàn thành công việc, vẫn tươi cười, nhiệt tình chỉ dẫn cho bệnh nhân. Sau hỏi thăm mọi người ở khoa, biết tin ông ngoại chị vừa mất, mà công việc của khoa còn nhiều, chị đặt vé máy bay, thu xếp xong hết việc mới vội thay đồ về.
Hôm lên viện tỉnh đón bố về, giữa dòng người đứng chật kín từ cổng viện, sụt sùi, tôi bình tâm vào gặp bác sĩ, nghe bác giải thích, rồi mới đến bên bố, hôn lên trán ông. Khi đưa bố về, tôi cũng là người quyết định rút máy thở cho ông. Bác sĩ khi ấy đến cạnh và thì thầm vào tai tôi: "Con bản lĩnh lắm! Chú tự hào khi có những đồng nghiệp như con sau này". Thực ra lúc ấy chân tôi chỉ muốn ngã xuống được ngay.
Cuộc đời nhiều nỗi buồn và không ít niềm đau, mất đi người thân là niềm bất hạnh chẳng ai muốn có, sớm hay muộn ta vẫn phải trải qua. Nhưng sau tất cả, ta phải lựa chọn thái độ của mình với những sầu bi ấy. Khóc hay cười, vui hay buồn, sống tiếp một cuộc sống lạc quan hay chịu rơi vào hố sâu của những cơn buồn tăm tối, tất cả đều do chính mình lựa chọn.
Đến một lúc nào đấy giữa "cuộc đời về cơ bản là buồn" ngoài kia, người ta chỉ biết mỉm cười và an nhiên trước mọi biến chuyển của cuộc sống, biết vui ngay cả khi đã rất thật buồn.
BS. Dương Minh Tuấn
