Theo phản ánh của người dân các xã thuộc huyện Phúc Thọ, TP. Hà Nội đến toà soạn PhapluatNet, trong nhiều tháng qua họ phải chứng kiến những chiếc tàu “cát tặc” cả ngày lẫn đêm đục khoét dòng sông Hồng. Những con tàu hút có sức chứa tới cả trăm mét khối cát xếp hàng thả vòi xuống dòng sông khiến một khúc sông vốn trong sạch trở nên đục ngầu. Không những vậy, tiếng máy nổ ầm ầm ngày đêm khiến cuộc sống của họ chưa bao giờ được bình yên.
Những ngày cuối tháng 3/2019, để ghi nhận những thông tin phản ánh trên, chúng tôi đã có mặt tại khu vực bờ sông thuộc địa phận xã Vân Nam, huyện Phúc Thọ. Phía dưới sông Hồng đang diễn ra tình trạng có nhiều tàu lạ đang neo đậu hiên ngang giữa lòng sông thuộc địa phận xã Vân Nam, hàng chục tàu hút, tàu cuốc hoạt động giữa ban ngày. Thực tế thì đúng như những gì người dân phản ánh, từ xa tiếng máy nổ ầm ầm rung chuyển cả một khúc sông của 4-5 chiếc tàu cuốc và nhiều con tàu tự hành hút cát vẫn đang hoạt động hết công suất.
Ông H, một người dân sống trên địa bàn dẫn chúng tôi đi thực địa cho biết: “Ở khu vực các anh đang đứng có thể nhìn thẳng xuống dưới lòng sông Hồng nơi đang diễn ra tình trạng nhiều tàu cuốc, tàu tự hành hút cát hoạt động giữa ban ngày. Những tàu này đang hoạt động trên địa bàn xã Vân Nam. Ở đây ngày nào tàu cũng hút, khu vực sông này nước sâu lắm, không ai dám cho trẻ con ra gần bờ sông chơi nữa...”
Trời đã dần tối nhưng hoạt động khai thác cát vẫn không thuyên giảm, khúc sông Hồng vẫn vang lên những tiếng máy nổ inh tai nhức óc. Người dân bấy lâu nay thì ngao ngán bởi việc khai thác cát trái phép nhưng cơ quan chức năng có làm tốt vai trò, trách nhiệm của mình trong việc phát hiện, ngăn chặn hoạt động này? Ghi nhận nhiều tàu hút khai thác cát nhiều giờ đồng hồ nhưng chúng tôi không thấy bóng dáng bất kỳ cơ quan chức năng nào xuất hiện ngăn chặn, xử lý.
Theo tìm hiểu của PV, trước đó đối với địa bàn Huyện Yên Lạc, Vĩnh Phúc giáp ranh với địa bàn xã Vân Nam, Phúc Thọ, trước thì có 2 đơn vị được UBND tỉnh cấp phép khai thác tài nguyên. Bên cạnh đó thì việc lợi dụng trên địa bàn Vĩnh Phúc có điểm mỏ nên có một số những tàu lạ đến hút trộm ở những địa phận loanh quanh. Chính vì việc này, mới đây, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có công văn yêu cầu về việc tạm dừng hoạt động khai thác cát, sỏi trên tuyến Sông Lô và Sông Hồng thuộc địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.
Trong đó nêu rõ: “Để đảm bảo vấn đề an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh và kiểm tra, xác minh các thông tin phản ánh của báo chí về tình hình khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô và sông Hồng thuộc địa bàn tỉnh theo chỉ đạo của Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình tại văn bản số 642/VPCP-NC ngày 23/1/2019 của VPCP, UBND tỉnh yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động khai thác cát, sỏi trên tuyến sông Lô và sông Hồng thuộc địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc tạm dừng hoạt động khai thác cát sỏi.”
Vừa qua, trong cuộc họp về tình hình vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát tại các địa phương ngày 3/4/2019, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình nhấn mạnh: “Thời gian qua, công tác quản lý khai thác cát sỏi đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, hiện nay tình hình khai thác trái phép cát sỏi trên các tuyến sông và cửa biển ở nhiều địa phương tái diễn trở lại, đối tượng khai thác trái phép hoạt động tinh vi, lộng hành vì lợi nhuận cao, các quy định của pháp luật chưa đủ răn đe, chế tài còn nhẹ, nên đối tượng khai thác cát trái phép chấp nhận bị xử lý hành chính.”
Phó Thủ tướng Thường trực chỉ rõ nhiệm vụ trọng tâm của các cấp, các ngành, địa phương thời gian tới. Đó là, các bộ ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 03/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, nâng cao trách nhiệm và nhận thức của các cấp chính quyền địa phương trong việc ngăn chặn khai thác cát trái phép, xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của các bộ ngành, địa phương và đề cao trách nhiệm cá nhân người đứng đầu, lĩnh vực nào để xảy ra khai thác cát trái phép hoặc để tình trạng lợi dụng việc nạo vét, khơi thông luồng lạch để khai thác cát sỏi cũng như lập các bến bãi tập kết cát sỏi trái phép diễn ra nghiêm trọng, phức tạp, kéo dài hoặc có cán bộ, công chức tiêu cực, tham nhũng thì phải kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu, xem xét điều chuyển, bố trí công tác khác.
Vậy làm thế nào để ngăn chặn có hiệu quả nạn cát tặc đang hoành hành trên địa bàn TP. Hà Nội, vẫn đang là bài toán nan giải? Các cấp chính quyền cần có giải pháp quyết liệt, chế tài xử phạt đủ mạnh và nhất là xử lý nghiêm minh nếu có việc bảo kê cho nạn khai thác cát lộng hành.
PhapluatNet sẽ tiếp tục thông tin.